Kanser Haftası halkı kanser konusunda bilgilendirme, bilinçlendirme ve farkındalık kazandırma çalışmalarına yoğunluk verilip kanser mücadelesinde önemli bir yer tutmaktadır.
Kanser, tüm dünyada görülme oranı giderek artan önemli bir hastalıktır. Dünyada her yıl 10 milyon, ülkemizde ise yaklaşık 150 bin kişinin kansere yakalandığı tahmin ediliyor. Bu sonuç itibariyle kanser önemli ve yaygın bir sağlık sorunu olarak değerlendiriliyor. Ancak türü, vücutta ortaya çıktığı yere göre değişse de, doğru zamanda ve doğru şekilde müdahale edilen kanser, iyileşebiliyor. Uzman eller ve doğru teknolojiyle birleşen tedaviler, kanser hastalarına yaşam desteği veriyor.
Kanser haftası dolayısıyla açıklama yapan Acıbadem Kayseri Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof.Dr.Bülent Özçelik jinekolojik kanserler ve erken tanı yöntemleri ile ilgili şunları söyledi: ” Kanser hastalığı dünyada ölüme en fazla yol açan ikinci hastalık olma özelliğini korurken jinekolojik kanserlerde de artış gözleniyor. Tüm kanser türlerinde olduğu gibi jinekolojik kanserlerde hayat kurtaran en önemli faktör erken tanıdır.
Rahim Ağzı (Serviks) Kanserinde Tarama ve Erken Tanı
Kanser öncesi dönemde rahim ağzındaki değişiklikler hemen hiçbir şikayet oluşturmazlar. Rahim ağzında ortaya çıkan kanser, uzun bir kanser öncesi dönemi takiben oluşur.Kanser öncesi dönemde yakalanan hastalığın tedavisi çok daha basit cerrahi yöntemler ile mümkün olup, başarı oranı çok yüksektir.Rahim ağzında oluşan kanser ve öncesi değişikliklerin nedeni Human Papilloma Virüsü (HPV)’dür.Yaklaşık 15 yıl süren araştırmaların sonunda geliştirilen aşılarla HPV enfeksiyonlarının ve rahim ağzı kanseri öncesi hastalıklarının önlenebileceği görülmüştür. Smear testi ve kolposkopik inceleme ile hastalık, kanser öncesi hücresel değişikliklerinin bulunduğu dönemde yakalanabilir.
Rahim (Endometriyum) Kanserinde Tarama ve Erken Tanı
Adet kanamalarındaki düzensizlikler ve özellikle menopozdaki bir kadında kanama olması rahim kanseri veya kanser öncesi değişiklikler açısından bir bulgu olabilir. Tanı için en iyi yöntem yıllık jinekolojik muayene ve ultrasonografik inceleme olup, kesin tanı gerekli hallerde (kanama ve kalınlık artışı gibi) bölgeden doku örneği (biyopsi) alınmasıdır. Biyopsi sonucu kanser tanısı gelen olgularda uygun kanser cerrahi tedavisi planlanılarak yapılmaktadır.
Yumurtalık (Over) Kanserinde Tarama ve Erken Tanı
Kadının iki yumurtası vardır ve bunlar karın içerisinde bulunurlar. Yumurtalık kanserinde, kanser haline dönüşmeden, hücresel değişiklik aşamasında tanı koymak mümkün değildir. Bu nedenle amaç yumurtalık kanserini, kanser yumurtalıkta sınırlı iken yakalamak olmalıdır.Yumurtalık kanseri genellikle çok hızla karın içine yayılır.Erken dönemde hastalığı yakalayabilmek için en iyi yöntem periyodik yıllık kontrollerin ve ultrasonografinin yapılmasıdır. Sanki bir rutin kontrol tetkikiymiş gibi istenen CA 125 testinin kesinlikle tarama amaçlı olarak kullanılmaması gerekmektedir. Bu test gerekli görüldüğü takdirde şüpheli vakalarda uzman hekimlerce istenmelidir.
Jinekolojik Kanserlerin Cerrahi Tedavisi
Jinekolojik kanserlerde yapılacak olan cerrahi tedavi, kanserin tedavisinde en önemli aşamadır. Cerrahide, sadece rahim ve yumurtalıkların çıkartılması yeterli değildir. Bu hastaların cerrahi tedavisinde temel prensip, mutlaka ana damarların çevresinde bulunan lokal ve uzak lenf bezlerinin çıkartılmasıdır. Rahim ağzı kanserlerinde, rahmin etraf dokular ve bağlar ile birlikte geniş olarak çıkartılması, kanserin karın içerisine yayıldığı ve bu nedenle tümör küçültücü cerrahinin gerekli olduğu yumurtalık kanseri gibi olgularda, yukarıdakilere ek olarak, karın zarının çıkartılması ve bağırsak cerrahisi de yapılarak karın içerisinde geride tümör dokusunun bırakılmaması ana hedef olmalıdır. Ancak bu tür yaklaşımlar ile hastanın cerrahi sonrasında alacağı kemoterapi ve radyoterapinin başarısı artırılabilmektedir.
Jinekolojik Kanserlerden Korunma ve Hastalığı Erken Dönemde Yakalayabilmek İçin Öneriler
-Yılda en az bir defa mutlaka jinekolojik muayene olunuz
-Aksi gerekli görülmedikçe 3 yılda bir smear aldırınız
-Smear testi pozitif veya şüpheli gelen durumlarda mutlaka kolposkopik inceleme yaptırınız
-Ultrasonografik inceleme ile rahim iç tabakasında veya yumurtalıklarda şüpheli bir görünüm saptanırsa, mutlaka doktorunuzun önermiş olduğu tanıya yönelik inceleme yaptırınız.
-40 yaşından itibaren herhangi bir şikayetiniz olmasa dahi, yılda bir defa mamografi ve meme ultrasonografik inceleme yaptırınız.
-HPV’ye bağlı rahim ağzı kanser öncesi lezyonlarından ve rahim ağzı kanserinden korunabilmek için 10 yaşından itibaren çocuklarınızı* ve özellikle genç kızlarınızı HPV aşısı ile aşılatınız.
