Yaşam ve teknoloji (Köşe yazısı 03.10.2017 Kayseri Star Haber Gazetesi)
DAVUT GÜLEÇ
GAZETECİ
davutgulec@hotmail.com
Türkiye’yi, insanlarımızı, ekonomiyi, kullandığımız teknolojiyi yakından ilgilendiren konularla ilgili, Türkiye İstatistik Kurumu Kayseri Bölge Müdürlüğü’nden aldığım verilerle devam ediyorum.
Girişimlerde Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması
Araştırma sonuçlarına göre 10 ve daha fazla çalışanı olan girişimlerin İnternete erişim oranı 2017 yılında %95,9 oldu. Bu oran, 2016 yılında %93,7 idi. Çalışan sayısı büyüklük gruplarına göre İnternet erişim oranları ise; 10-49 çalışanı olan girişimlerde %95,4 iken, 50-249 çalışanı olan girişimlerde %97,8, 250 ve üzeri çalışanı olan girişimlerde ise %99,7 oldu. Bilgisayar kullanım oranı 2017 yılında 10 ve daha fazla çalışanı olan girişimler için %97,2 iken 2016 yılında %95,9 idi.
Girişimlerin %72,9’u 2017 yılında web sayfasına sahip iken, bu oran bir önceki yıl %66 olarak hesaplandı. Web sayfası sahiplik oranı %87 ile en yüksek 250 ve üzeri çalışanı olan girişimlerde iken, bunu %82,1 ile 50-249 çalışanı olan girişimler ve %70,5 ile 10-49 çalışanı olan girişimler takip etti.
Girişimlerin %94,2’si 2017 yılında İnternete erişimde genişbant bağlantı kullandı. Bunların, %22,5’i 10 Mbit/s altında, %59’u 10-99 Mbit/s hız aralığında ve %18,5’i ise 100 Mbit/s ve üzeri hızda.
Girişimlerin %10,9’u 2016 yılında İnternet üzerinden ve/veya Elektronik Veri Alışverişi ile mal/hizmet siparişi aldı/satış yaptı. Çalışan sayısı büyüklük gruplarına göre bu oran 250 ve üzeri çalışanı olan girişimlerde %20,9 iken, 50-249 çalışanlarda %12,9 ve 10-49 çalışanı olan girişimlerde ise %10,1.
Araştırma sonuçlarına göre 10 ve daha fazla çalışanı olan girişimlerin %45,7’si 2017 yılında sosyal medya uygulamalarını kullandı. Bu oran 2016 yılında %38,1 idi. Sosyal ağlar, %95,6 ile sosyal medya uygulamalarını kullanan girişimlerin en çok tercih ettiği sosyal medya uygulaması oldu.
Girişimlerin kamu kurum ve kuruluşları ile iletişimde İnternet kullanma oranı 2016 yılında %86,2 oldu. Kamu kurum ve kuruluşlarıyla iletişimde İnterneti kullanan girişimler, %91,3 ile kamu kurum ve kuruluşlarının web sayfasından bilgi almak, %78,1 ile web sayfasından form almak/indirmek, %73,2 ile web üzerinden resmi formları doldurmak, %53,5 ile KDV beyannamesi vermek ve %55,8 ile SGK beyanları vermek için İnterneti kullandı.
Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması
Türkiye’de ortalama yıllık eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert geliri 2016 yılında 19 bin 139 TL iken, İBBS 2. Düzey bölgeleri itibarıyla en yüksek olduğu bölge, 26 bin 486 TL ile önceki yıl olduğu gibi yine Ankara. Bu bölgeyi, 26 bin 041 TL ile İstanbul Bölgesi ve 23 bin 612 TL ile İzmir Bölgesi izledi.
Ortalama yıllık eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert gelirinin en düşük olduğu bölgeler ise 8 bin 679 TL ile Mardin, Batman, Şırnak, Siirt, 8 bin 794 TL ile Şanlıurfa, Diyarbakır ve 11 bin 088 TL ile Van, Muş, Bitlis, Hakkari. Gini katsayısı Türkiye’de 2016 yılı itibarıyla 0,404 iken, bu değerin en düşük olduğu bölgeler; 0,315 ile Zonguldak, Karabük, Bartın ve Erzurum, Erzincan, Bayburt ve 0,317 ile Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova. Gini katsayısının en yüksek olduğu bölgeler ise 0,414 ile Adana, Mersin, 0,413 ile İstanbul ve 0,412 ile Van, Muş, Bitlis, Hakkari.
P80/P20 oranı, en yüksek gelire sahip yüzde 20’lik grubun gelirinin en düşük gelire sahip yüzde 20’lik grubun gelirine oranı şeklinde hesaplanmaktadır. Buna göre 2016 yılında Türkiye’deki en zengin yüzde 20’lik grubun geliri en yoksul yüzde 20’lik grubun gelirinin 7,7 katı oldu.
P80/P20 oranının en düşük olduğu bölgeler 4,5 ile Zonguldak, Karabük, Bartın, 4,8 ile Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova, 4,9 ile Gaziantep, Adıyaman, Kilis. Adana, Mersin 8,1, Van, Muş, Bitlis, Hakkari 7,7 ve İstanbul 7,4 bölgeleri ise bu oranın en yüksek olduğu bölgeler.
Her bölge için eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin yüzde 50’si temelinde hesaplanan yoksulluk sınırına göre, gelire dayalı göreli yoksulluk oranının en yüksek olduğu bölgeler; %15,9 ile Adana, Mersin, %14,7 ile Antalya, Isparta, Burdur ve %14,2 ile Tekirdağ, Edirne, Kırklareli. Göreli yoksulluk oranının en düşük olduğu bölgeler ise %5,1 ile Zonguldak, Karabük, Bartın, %7,7 ile Manisa, Afyon, Kütahya, Uşak ve %7,8 ile Trabzon, Ordu, Giresun, Rize, Artvin, Gümüşhane.
Diğer bir yoksulluk sınırı olan medyan gelirin yüzde 60’ı dikkate alınarak hesaplanan gelire dayalı göreli yoksulluk oranının en yüksek olduğu bölgeler ise %22,6 ile Tekirdağ, Edirne, Kırklareli, %21,8 ile Adana, Mersin ve %20,3 ile Antalya, Isparta, Burdur. Bu oranın en düşük olduğu bölgeler Zonguldak, Karabük, Bartın (%10,5), Gaziantep, Adıyaman, Kilis (%13,8) ve Trabzon, Ordu, Giresun, Rize, Artvin, Gümüşhane (%13,9).
Tüketici güven endeksi
Türkiye İstatistik Kurumu ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası işbirliği ile yürütülen tüketici eğilim anketi sonuçlarından hesaplanan tüketici güven endeksi, Eylül ayında bir önceki aya göre %3,4 oranında azaldı; Ağustos ayında 71,1 olan endeks Eylül ayında 68,7 oldu.
Hanenin maddi durum beklentisi endeksi bir önceki aya göre %2,5 oranında azalarak Eylül ayında 89,6 oldu. Bu azalış, gelecek 12 aylık dönemde hanenin maddi durumunun daha iyi olacağını bekleyenlerin azalmasından kaynaklandı.
Genel ekonomik durum beklentisi endeksi Ağustos ayında 97,9 iken, Eylül ayında %3,3 oranında azalarak 94,7 değerine düştü. Bu azalış, gelecek 12 aylık dönemde genel ekonomik durumun daha iyi olacağı yönünde beklentisi olan tüketicilerin bir önceki aya göre azaldığını göstermektedir.
İşsiz sayısı beklentisi endeksi bir önceki aya göre %2,7 oranında azalarak Eylül ayında 70,5 oldu. Bu azalış, gelecek 12 aylık dönemde işsiz sayısında düşüş bekleyenlerin azalmasından kaynaklandı.
Tasarruf etme ihtimali endeksi %10 oranında azaldı. Ağustos ayında 22,4 olan endeks, Eylül ayında 20,2 değerine düştü. Bu düşüş, gelecek 12 aylık dönemde tasarruf etme ihtimali olduğunu düşünen tüketicilerin bir önceki aya göre azaldığını göstermektedir.
