Hilmi \u00d6zden<\/strong><\/p>\n

Giri\u015f<\/p>\n

\u201cSoya\u011fac\u0131\u201d \u201cEmekli K\u0131demli Albay Mak. M\u00fch. \u00d6znur YILMAZ\u201d\u0131n \u201cT\u00fcrk Toplumuna Ayna Tutan\u201d romanlar\u0131ndan birinin ad\u0131d\u0131r. Eser \u015fu ithafla ba\u015flamaktad\u0131r: \u201c Bir yat\u0131l\u0131 yurtta 45 erkek \u00e7ocu\u011funun istismar edilmesine \u201cbir kereden bir \u015fey olmaz\u201d diyen b\u00fct\u00fcn \u015fuursuzlara ithaf edilmi\u015ftir. Neslin nas\u0131l bozuldu\u011fu ile ilgili bilin\u00e7lenmek \u201ctek seferin \u00e7ok sefer oldu\u011funun\u201d fark\u0131na var\u0131labilmesi i\u00e7in bo\u011faz\u0131m\u0131za d\u00fc\u011f\u00fcmlenen hadiselerin \u00e7o\u011fu yok say\u0131larak yaz\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc \u201cVatan\u0131 korumak \u00e7ocuklar\u0131 korumakla ba\u015flar\u201d\u00a0 Gazi Mustafa Kemal Atat\u00fcrk.<\/p>\n

Roman \u201cWelcome to Soya\u011fac\u0131\u201dn\u0131n \u015femas\u0131yla devam etmektedir:<\/p>\n

\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0 \u201cFerman\u201dla evli olan \u201cHanife\u201dnin \u201cWelcome to \u201cMissouri\u201d ABD z\u0131rhl\u0131s\u0131ndan ismi bilinmeyen bir Amerika askeri ile tek gecelik ili\u015fkisinin sonu\u00e7lar\u0131n\u0131 anlat\u0131r. Ailenin birinci ku\u015fa\u011f\u0131 1946 y\u0131l\u0131 ile temsil edilmektedir. Bundan sonraki gelecek ku\u015faklar\u0131n \u201cb\u00fcy\u00fck dedesi\u201d ismi bilinmeyen bu \u201cAmerikan askeri\u201d olacakt\u0131r.\u00a0 E\u015fi taraf\u0131ndan aldat\u0131lan \u201cFerman\u201ddan herhangi bir \u00e7ocuk d\u00fcnyaya gelmeyecektir. Burada anlat\u0131lmak istenen ister kad\u0131n\u0131n e\u015fini isterse erke\u011fin e\u015fini aldatmas\u0131n\u0131n ilerleyen ku\u015faklarda nas\u0131l korkun\u00e7 sonu\u00e7lar do\u011furaca\u011f\u0131n\u0131n ortaya \u00e7\u0131kmas\u0131d\u0131r. Romanda i\u015flenen ana fikir \u201ctek seferin \u00e7ok sefer oldu\u011fu\u201d ve bununla \u201ctoplumun en kutsal kurumu olan ailenin\u201d nas\u0131l bir girdab\u0131n i\u00e7ine s\u00fcr\u00fcklenme \u201cihtimalinin\u201d(!) (soya\u011fac\u0131-pedigri-akrabal\u0131k ili\u015fkileri) korkun\u00e7 sonu\u00e7lar\u0131n\u0131n ortaya konulmas\u0131d\u0131r.<\/p>\n

Roman, biyolojik, psikolojik, sosyolojik ve patolojik bir ili\u015fkiler a\u011f\u0131n\u0131n herhangi bir ailedeki soy a\u011fac\u0131 ile \u00a0\u201ckorkun\u00e7 y\u00fczle\u015fmesi\u201dni anlatmaktad\u0131r.\u00a0Hanife\u2019nin Amerikan askeri ile tek gecelik e\u015fini aldatmas\u0131ndan sonra\u00a0 ailenin 1968-1969 y\u0131llar\u0131 aras\u0131nda 2. ku\u015fa\u011f\u0131 diyebilece\u011fimiz Amerikal\u0131 babadan do\u011fan \u201c\u015e\u00f6hret\u201d isimli k\u0131zlar\u0131n\u0131n\u00a0 68 ku\u015fa\u011f\u0131ndan erkek arkada\u015f\u0131 \u201cMurat\u201dtan bir \u00e7ocuklar\u0131 d\u00fcnyaya gelmesidir. \u201cMurat\u201d din\u00ee ibadetlerini aksatmayan bir devrimci ve Amerikan Emperyalizmine kar\u015f\u0131 6. filo’nun T\u00fcrkiye’ye gelmesinde gen\u00e7lik olaylar\u0131na kar\u0131\u015fan bir delikanl\u0131d\u0131r. \u201cMurat\u201d ve \u201c\u015e\u00f6hret\u201din \u00f6\u011frenci iken ili\u015fkisinden d\u00fcnyaya gelen bebekleri \u0130ranl\u0131 arkada\u015flar\u0131na teslim edilmi\u015ftir. \u0130ranl\u0131 arkada\u015flar\u0131 devrimci g\u00f6r\u00fcnmelerine ra\u011fmen istihbarat te\u015fkilatlar\u0131na \u00e7al\u0131\u015fmaktad\u0131rlar.\u00a0 Olaylar s\u0131ras\u0131nda \u201cMurat\u201d \u00f6ld\u00fcr\u00fcl\u00fcrken \u201c\u015e\u00f6hret\u201d onu korkak\u00e7a terk eder.<\/p>\n

\u201cMurat\u201d ve \u201c\u015e\u00f6hret\u201din \u00e7ocuklar\u0131 Meryem (Mary)\u00a0 bebekken ka\u00e7\u0131r\u0131l\u0131r ve Londra’da b\u00fcy\u00fcr. \u201c\u015e\u00f6hret\u201din okul arkada\u015f\u0131 ve sevgilisi \u201cMurat\u201d\u0131n \u00f6ld\u00fcr\u00fclmesinden sonra \u201c\u015e\u00f6hret\u201d \u201cKudret\u201d isimli biri ile evlenmi\u015ftir. \u015e\u00f6hret ve Kudret\u2019ten ise \u201cSadi\u201d isimli \u015f\u0131mar\u0131k bir \u00e7ocuk d\u00fcnyaya gelmi\u015ftir. Ka\u00e7\u0131r\u0131lm\u0131\u015f ve Londra\u2019da b\u00fcy\u00fcyen Meryem’in ba\u015f\u0131ndan bir evlilik ge\u00e7mi\u015ftir. Meryem\u2019in David isimli ki\u015fiden Adam (Adem) isimli bir \u00e7ocu\u011fu vard\u0131r. Yani \u201cAdam\u201d,\u00a0 \u201c\u015e\u00f6hret\u201din torunu \u201cSadi\u201dnin ye\u011fenidir. Sadi ile Meryem (Mary) sosyal medyadan tan\u0131\u015f\u0131r. \u201cSadi\u201d sosyal medyadan k\u00fc\u00e7\u00fck \u00e7ocuklu kad\u0131nlar\u0131 kand\u0131ran bir pedofildir. Kad\u0131nlara d\u00fc\u015fk\u00fcn ve pedofili (cinsel anlamda \u00e7ocuk istismarc\u0131s\u0131) olan \u201cSadi\u201d Londra’da \u201cMeryem\u201dle karde\u015fi\u00a0 oldu\u011funu bilmeden evlenir.<\/p>\n

\u201cMeryem\u201d Londra’da \u201cSadi\u201d T\u00fcrkiye’de b\u00fcy\u00fcm\u00fc\u015ft\u00fcr. Fakat \u201cbir gecelik aldatmadan bir \u015fey olmaz\u201d diyen d\u00fc\u015f\u00fcncenin 1990’lardaki 3. ku\u015fa\u011f\u0131 ensest (genetik, ahlaki, hukuki ve dini bak\u0131mdan evlenmeleri yasak olan yak\u0131n akraba konumundaki bireylerin cinsel ili\u015fkide bulunmalar\u0131) \u00a0bir evlilikle sonu\u00e7lanm\u0131\u015ft\u0131r. 4. ku\u015fak 2000’lerde bir pedofili olan day\u0131s\u0131 taraf\u0131ndan istismar edilen masum ve korumas\u0131z \u201cAdem\u201dle devam edecektir. \u201cHanife\u201d \u201cFerman\u201d ve ismi bilinmeyen\u00a0 \u201cAmerikal\u0131 asker\u201d birinci ku\u015fa\u011f\u0131 olu\u015fturduktan sonra \u201cKudret\u201d ve \u201c\u015e\u00f6hret\u201dten devam eden \u201cSoya\u011fac\u0131\u201dnda hastanede bebeklerin kar\u0131\u015fmas\u0131 d\u00e2hil farkl\u0131 ailelerde b\u00fcy\u00fcyen \u00e7ocuklar da romanda g\u00f6r\u00fclecektir. Bu romanda bir insan anne veya baba olsun kutsal de\u011ferlerini korumak i\u00e7in bir hassasiyet g\u00f6stermezse meydana gelecek sonu\u00e7lar\u0131n gelecek ku\u015faklarda ensest ihtimalinin ne kadar y\u00fcksek oldu\u011funu ortaya koymaktad\u0131r.<\/p>\n

Gayri Me\u015fru \u0130li\u015fki (zina)<\/p>\n

Arap\u00e7a k\u00f6kenli zina kelimesinin s\u00f6zl\u00fck anlam\u0131, \u201cAralar\u0131nda evlilik ba\u011f\u0131 olmayan ki\u015filer aras\u0131ndaki cinsel ili\u015fki<\/em>\u201d<\/em>(TDK S\u00f6zl\u00fc\u011f\u00fc) \u015feklindedir. T\u00fcm dinler, ahlak \u00f6\u011fretileri ve bilimsel ger\u00e7eklerin insan do\u011fas\u0131na uygun g\u00f6rmedi\u011fi zinay\u0131 g\u00fcn\u00fcm\u00fczde baz\u0131 insanlar ka\u00e7amak, \u00e7apk\u0131nl\u0131k, aldatma vb.\u00a0 kavramlarla hafifletmeye \u00e7al\u0131\u015fmakta ve maalesef toplumda bunu fark\u0131na varmadan kabullenmektedir. H\u00e2lbuki bunun ad\u0131 k\u0131saca \u201czina\u201dd\u0131r. T\u00fcrkiye d\u00e2hil olmak \u00fczere d\u00fcnyada aile kurumunun y\u0131k\u0131lmas\u0131na neden olan toplum sosyolojisine ayk\u0131r\u0131 bu patolojik (anormal) durumun bir an evvel dikkate al\u0131nmas\u0131 ve \u00e7\u00f6z\u00fcm yollar\u0131 \u00fcretilmesi gerekmektedir.<\/p>\n

T\u00fcrkiye\u2019de zina 27 Aral\u0131k 1997 tarihinde erkekler i\u00e7in, 13 Mart 1999 tarihinde kad\u0131nlar i\u00e7in su\u00e7 olmaktan \u00e7\u0131km\u0131\u015ft\u0131r. Avrupa Birli\u011fi uyum yasalar\u0131 \u00e7er\u00e7evesinde 2004 tarih ve 5237 say\u0131l\u0131 yeni T\u00fcrk Ceza Kanunu’na zina fiili su\u00e7 olarak al\u0131nmam\u0131\u015ft\u0131r. Sadece \u00e7iftlerden biri \u015fik\u00e2yet\u00e7i olursa bo\u015fanma nedenidir.\u00a0Di\u011fer taraftan \u0130slam d\u00fcnyas\u0131nda bu kavramdan uzak durdu\u011funu iddia eden bir kesimde zinan\u0131n tam ortas\u0131ndad\u0131r. Hatta onlar cariye (k\u00f6le kad\u0131n) kurumundan bahsetmektedir. Cariyelik ve k\u00f6lelik, cahiliye toplumlar\u0131nda y\u00fczlerce hatta binlerce y\u0131l \u00f6ncesinin, insan haysiyeti ile ba\u011fda\u015fmayan son derece insanl\u0131k d\u0131\u015f\u0131,\u00a0 kad\u0131n\u0131 ve erke\u011fi istismar eden kurumlar\u0131d\u0131r. G\u00fcn\u00fcm\u00fczde h\u00e2l\u00e2 bunu me\u015frula\u015ft\u0131rmak isteyen d\u00fc\u015f\u00fcnceler ve uygulamalar bulunmaktad\u0131r. Baz\u0131 co\u011frafyalarda \u201cMuta Nik\u00e2h\u0131\u201d ad\u0131 alt\u0131nda \u201cg\u00fcnl\u00fck, haftal\u0131k, ayl\u0131k vd. s\u00fcreli nik\u00e2hlar\u201d da bunlardan biridir[1].<\/p>\n

Nur suresi 3. ayeti kerimede\u00a0 \u0130slam dini net bir h\u00fck\u00fcm vermi\u015ftir: \u201cZin\u00e2 eden bir erkek, zin\u00e2 eden veya Allah’a ortak ko\u015fan kad\u0131ndan ba\u015fkas\u0131yla evlenmez. Zin\u00e2 eden bir kad\u0131nla da zin\u00e2 eden veya Allah’a ortak ko\u015fan bir erkekten ba\u015fkas\u0131 evlenmez. Zin\u00e2 edenlerle ve Allah’a ortak ko\u015fanlarla evlenmek m\u00fc’minlere haram k\u0131l\u0131nm\u0131\u015ft\u0131r\u201d.\u00a0Bu ayet, bir rivayete g\u00f6re Suffe ehli diye bilinen fakir erkek m\u00fcminlerin Medine civar\u0131nda zina yapan kad\u0131nlarla evlenmek istemeleri \u00fczerine inmi\u015ftir (\u0130smail Yak\u0131t N\u00fbr Suresi 3. Ayet A\u00e7\u0131klamas\u0131). Bu ayette \u201cm\u00fc\u2019minlere haram k\u0131l\u0131nm\u0131\u015ft\u0131r\u201d ifadesine dikkat edilmesini vurgulad\u0131ktan sonra \u201cKur\u2019an\u2019daki \u00a0M\u00fcsl\u00fcman ve m\u00fc\u2019min\u201d fark\u0131n\u0131 da hat\u0131rlatmak gerekiyor. Aksi halde baz\u0131 m\u00fcsl\u00fcmanlar bunal\u0131ma girebilecektir!<\/p>\n

\u201cM\u00fcsl\u00fcman, Allah’a \u015firk ko\u015fmaks\u0131z\u0131n iman edip sadece O’na teslimi\u00adyet ve kullu\u011fu kabul etmek demek olan \u0130slam dininden olan demektir. M\u00fcsl\u00fcman’\u0131n erke\u011fi “M\u00fcslim”, kad\u0131n\u0131 ise “M\u00fcslime” diye isimlendirilir. Bu \u00f6zel ifade a\u015famas\u0131yla M\u00fcsl\u00fcman ki\u015fi, ilk a\u015famada sosyal y\u00f6nden \u0130s\u00adlam dini toplumuna dahil olmu\u015ftur ve hen\u00fcz iman edecek ki\u015fi ve Muh\u00adsin, M\u00fcmin ve Makbul \/\u0130nsan-\u0131 Kamil olacak ki\u015fi aday\u0131 d\u00fczeyindedir. Di\u011fer bir ifade ile, M\u00fcsl\u00fcman oldu\u011funu s\u00f6ylemek, ancak \u0130manl\u0131 olu\u015fa, Muhsinli\u011fe ve M\u00fcminli\u011fe y\u00f6nelmenin sadece ba\u015flang\u0131c\u0131nda olmak de\u00admektir. \u0130\u015fte bu ay\u0131r\u0131ma uygun olarak Hucurat-14 nc\u00fc ayette, M\u00fcsl\u00fcman ile \u0130man edenin, Ahzab-35’nci ayette de M\u00fcsl\u00fcman ile Muhsin ve M\u00fc\u00admin’in ayr\u0131 olduklar\u0131 vurgulanmaktad\u0131r[2].<\/p>\n

Ahzab suresi 35. Ayette: \u00a0Ey insanlar! <\/em>\u015eunu iyice bilin ki, sizlerden <\/em>de<\/em> M\u00fcsl\u00fcman <\/em>erkekler <\/em>ve kad\u0131nlar, M\u00fcmin erkekler ve kad\u0131nlar, sab\u0131rl\u0131 erkekler ve kad\u0131nlar, s\u00f6z<\/em>\u00adlerine sad\u0131k olan <\/em>erkekler ve kad\u0131nlar, g\u00fc\u00e7l\u00fcklere sabreden erkekler ve kad\u0131nlar, Allah’\u0131n r\u0131zas\u0131n\u0131 <\/em>g\u00f6zeten erkekler ve kad\u0131nlar, yard\u0131msever<\/em> er<\/em>kekler ve kad\u0131nlar, oru\u00e7 tutan ve kendini olumsuzluklardan uzak <\/em>tutabi<\/em>len<\/em> erkekler ve kad\u0131nlar, iffetlerini koruyan erkekler ve kad\u0131nlar, <\/em>\u015firk-or<\/em>tak <\/em>ko\u015fmadan<\/em> sadece Allah’\u0131 <\/em>\u00f6n<\/em> planda tutup anan <\/em>erkekler ve kad\u0131nlar var ya, i\u015fte Allah onlar\u0131n <\/em>da<\/em> hepsine ba\u011f\u0131\u015flanma ve kar\u015f\u0131l\u0131k olarak b\u00fc\u00ady\u00fck bir \u00f6d\u00fcl haz\u0131rlam\u0131\u015ft\u0131r\u201d. <\/em><\/p>\n

\u201cBurada, erkek ve kad\u0131nlara e\u015fit olarak hitap edilmektedir. Yine dikkat edilirse M\u00fcsl\u00fcman ve M\u00fcmin ifadeleri ayr\u0131 tutulmu\u015ftur. H\u00fccurat-14-17 nci ayetlerde de M\u00fcsl\u00fcman ve \u0130man edenin de ayr\u0131 ifadeler oldu\u011fu a\u00e7\u0131klanm\u0131\u015ft\u0131r. M\u00fcsl\u00fcman, Al\u00adlah inanc\u0131 olan, M\u00fcmin ise, her biri birer ibadet olan salih \/muhkem-kesin h\u00fc\u00adk\u00fcmlere uygun olumlu ameller i\u015fleyen ki\u015fi demektir[3]\u201d.<\/p>\n

\u201cBedev\u00eeler \u201c\u0130man ettik\u201d dediler. De ki: \u201cSiz \u00eeman etmediniz amma, (bari) m\u00fcsl\u00fcman olduk deyin. \u0130man hen\u00fcz sizin kalblerinize gir(ib yerle\u015f)memi\u015fdir. E\u011fer Allaha ve peygamberine itaat ederseniz O, sizin amel (ve hareket) lerinizden hi\u00e7bir \u015fey eksiltmez. \u00c7\u00fcnk\u00fc Allah (m\u00fc’minleri) \u00e7ok yarl\u0131\u011fay\u0131c\u0131, \u00e7ok esirgeyicidir\u201d (Hucurat\/14. Ayet).<\/p>\n

Ayette, M\u00fcsl\u00fcman oldu\u011funu s\u00f6ylemenin, sadece M\u00fcsl\u00fcman oldu\u011funu s\u00f6zle ifade etmek oldu\u011fu a\u00e7\u0131klanmaktad\u0131r. B\u00f6ylece de iman etmenin olduk\u00e7a farkl\u0131 birer a\u015fama oldu\u011fu anla\u015f\u0131lmaktad\u0131r. Hucurat 16. Ayet (Ya Muhammed! Onlara ayr\u0131ca, “Siz yeni kabul etti\u011finiz dini Allah’a<\/em>m\u0131<\/em> \u00f6\u011fretmeye kalk\u0131yorsunuz? Ve kendinizi hemen iman ettik diye d\u00fc\u015f\u00fcn\u00add\u00fcn\u00fcz. Halbuki Allah g\u00f6klerde olan\u0131 da, yery\u00fcz\u00fcnde olanlar\u0131 <\/em>da bilir. Ve \u015f\u00fcpheniz olmas\u0131n ki Allah, her \u015feyi <\/em>en iyi bilendir<\/em>” <\/em>diyerek Allah’\u0131n g\u00fc\u00adc\u00fcn\u00fc peki\u015ftir. Bu konuya Bakara-177 nci ayette de\u011finilmekte ve \u0130man\u0131n 5 gayb\u0131 olan Allaha, Ahrete, Meleklere, Kitaplara ve Peygamberlere t\u00fcm benli\u011fi ile iman etmek yan\u0131nda, iman\u0131 i\u00e7selle\u015ftirmek i\u00e7in pratik ya\u015famda da, muhkem-kesin h\u00fck\u00fcm\u00adlere uygun olumlu \/salih ameller i\u00e7in \u00e7aba i\u00e7inde olmak da gerekmektedir. Di\u00ad\u011fer bir ifade ile iman, pratik uygulamalar demek olan salih amellerle birlikte ger\u00e7ekle\u015ftirilerek i\u00e7tenle\u015ftirilmelidir. Zaten Te\u011fabun-5 nci ayette, Allah’\u0131n biz insanlar\u0131n sadece O’nu tan\u0131d\u0131\u011f\u0131m\u0131z\u0131 s\u00f6zle ifade etmemize ihtiyac\u0131 olmad\u0131\u011f\u0131 ha\u00adt\u0131rlat\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r[4].<\/p>\n

Di\u011fer taraftan M\u00fcsl\u00fcman erkekler taraf\u0131ndan Nisa Suresi 3. ayet erkekler i\u00e7in \u00e7ok e\u015flilik ayeti olarak sunulmaktad\u0131r. H\u00e2lbuki \u201cKur’an’da \u00e7ok e\u015flili\u011fin emredilmedi\u011fini, tavsiye edilmedi\u011fini ve hatta ruhsat da verilmedi\u011fini s\u00f6ylemek gerekir. Kur’an’\u0131n indi\u011fi toplumda \u00e7ok e\u015flili\u011fin olmas\u0131 ve onun d\u00f6n\u00fc\u015ft\u00fcr\u00fcc\u00fc ilk \u00f6rnek olarak Kur’an metnine de girmi\u015f olmas\u0131 emir, tavsiye veya ruhsat verildi\u011fi anlam\u0131na gelmemektedir. T\u0131pk\u0131 k\u00f6lelik, cariyelik, i\u00e7ki veya zengin yoksul u\u00e7urumuna dair d\u00f6n\u00fc\u015ft\u00fcr\u00fcc\u00fc h\u00fck\u00fcmler getirmesi gibi, \u00e7ok e\u015flilik ile ilgili olarak da tek e\u015fe do\u011fru geli\u015fen bir seyir vard\u0131r ve yerle\u015ftirilmeye \u00e7al\u0131\u015f\u0131lan kesinlikle budur.\u00a0\u00dcstelik \u00e7ok e\u015flili\u011fe ruhsat verildi\u011fi s\u00f6ylenen ayete giri\u015fte \u00fc\u00e7 kez \u201cyetimlerin mal\u0131\u201d denmektedir dahas\u0131 neden \u201cverin\u201d ve \u201cyemeyin\u201d denmektedir. Bunlar\u0131n \u00e7ok e\u015flilikte ne alakas\u0131 vard\u0131r?\u00a0O d\u00f6nemde Arap toplumunda mevcut olan \u00e7ok evlilikte Arap erkekleri yanlar\u0131ndaki yetimlerin mallar\u0131n\u0131 al\u0131p Han\u0131mlar\u0131n\u0131 onlarla ge\u00e7indirmeye kalkm\u0131\u015flard\u0131r. Ayet tam bu anda gelmi\u015f \u201cyetimlerin mal\u0131n\u0131\u201d \u201cverin\u201d \u201conlar\u0131n mal\u0131n\u0131\u201d kendi mallar\u0131n\u0131za katarak yemeyin demektedir. Bundan m\u00fctevellit sorun ya\u015fad\u0131klar\u0131 \u00e7ok\u00a0 e\u015flilik problemine de\u011finiliyor ve yetimlere b\u00f6yle haks\u0131zl\u0131k yapmaktan korkuyorsan\u0131z onlar\u0131n mal\u0131na el uzatmay\u0131n ald\u0131klar\u0131n\u0131z\u0131 geri verin onlara kendi mal\u0131n\u0131z gibi davranamazs\u0131n\u0131z denmektedir. Peki bu durumda bu kadar \u00e7ok kad\u0131n\u0131 nas\u0131l ge\u00e7indirece\u011fiz diye sorarsan\u0131z \u00f6nce 4’e indirin sonra \u00fc\u00e7e sonra ikiye ve bire veya yan\u0131n\u0131zdaki esir kad\u0131nlardan \u201cbiri\u201d ile evlenin. O zaman s\u0131k\u0131nt\u0131ya girmezsiniz bu ilave yap\u0131p durmaktan kaynaklanan haks\u0131zl\u0131klar\u0131n bir daha olmamas\u0131 i\u00e7in size daha uygun denilmektedir. Bu ayette: Erkekler i\u00e7in \u00e7ok e\u015flili\u011fin yayg\u0131n oldu\u011fu bir topluma hitap edilmekte k\u00f6leci bir topluma her f\u0131rsatta k\u00f6leleri azat edin, zengin yoksul u\u00e7urumunun hat safhada oldu\u011fu bir topluma elinizdeki paralar\u0131 \u201cinfak\u201d edin denmektedir Ba\u015fka bir tabirle tarihsel olandan evrensel olan tek bir e\u015flili\u011fe ge\u00e7menin yerle\u015ftirilmesi ve yayg\u0131nla\u015ft\u0131r\u0131lmas\u0131 ama\u00e7lanmaktad\u0131r[1].<\/p>\n

\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0 Yine bu ayetlerin yorumlar\u0131nda \u015fu a\u00e7\u0131klamalar\u0131 bilmek okuyucunun ufuklar\u0131n\u0131 a\u00e7acakt\u0131r: \u201cNisa suresi 2. ve 3. Ayetlerde: Nisa\/2. Yetimlere mallar\u0131n\u0131 tam verin. Kendi habis \/k\u00f6t\u00fc-pis \/haks\u0131z elde etmi\u015f oldu\u011funuz mallar\u0131n\u0131z\u0131 onlar\u0131n temiz olanlar\u0131yla de\u011fi\u015ftirmek ve mallar\u0131na el koyup, kendi mal\u0131n\u0131zm\u0131\u015f gibi yemek \u00fczere sahiplenip evlenmeyin. B\u00f6yle yapmak, ger\u00e7ekten b\u00fcy\u00fck bir hak yeme su\u00e7udur. Nisa\/ 3. E\u011fer b\u00f6yle bir hak yeme durumu olaca\u011f\u0131ndan endi\u015fe eder ve adaletli davranmayaca\u011f\u0131n\u0131zdan korkarsan\u0131z, onlarla sak\u0131n evlenmeyin. B\u00f6ylesine hak yeme ama\u00e7l\u0131 bir hata yapmaktansa, maddi g\u00fcc\u00fcn\u00fcze g\u00f6re iki, \u00fc\u00e7, d\u00f6rd\u00fc gibi ne kadar\u0131na g\u00fcc\u00fcn\u00fcz yetiyorsa onlar\u0131n evlenmelerini sa\u011flay\u0131n ve evlendirin. \u00c7\u00fcnk\u00fc nik\u00e2hl\u0131 bir e\u015finiz varken, onlardan siz al\u0131rsan\u0131z, adaletli davranamama korkusu ya\u015fars\u0131n\u0131z. Bu nedenle, koruman\u0131za alma ile ilgili olmas\u0131na ra\u011fmen, bu tek bir kad\u0131nla evlenmeyi tercih etmenize y\u00f6nelik \u00f6nerimiz, haks\u0131zl\u0131\u011fa ve adaletsizli\u011fe sapmaman\u0131z i\u00e7in en uygunudur\u201d buyurulmaktad\u0131r. \u201cHz. Muhammed zaman\u0131nda Arap Bedevileri, s\u00f6zde himayelerine al\u0131p \u00e7ok e\u015fli nik\u00e2hla sahiplendikleri ve yap\u0131lan sava\u015flarda yetim kalm\u0131\u015f kad\u0131n-k\u0131zlar\u0131n varl\u0131klar\u0131n\u0131 al\u0131p kendi han\u0131mlar\u0131na harc\u0131yorlard\u0131. Bu gelene\u011fe son verilmesi i\u00e7in bu ayet inmi\u015f ve daha sonra b\u00f6ylesi istismar edici evliliklere kimse yana\u015fmamaya ba\u015flam\u0131\u015ft\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu ayetten \u00f6nce art\u0131k savunma sava\u015flar\u0131 bitmi\u015fti. Hatta Hz. Muhammed de bu zamana kadar \u00e7ok e\u015fli evlilikleri gelene\u011fe dayanarak yapm\u0131\u015f ve \u0130slam dininin yay\u0131lmas\u0131 amac\u0131yla bu y\u00f6ntemi kullanm\u0131\u015ft\u0131r. As\u0131rlard\u0131r erkekler taraf\u0131ndan yap\u0131lan yorumlar nedeniyle toplumlarda karga\u015falara yol a\u00e7an ayetlerden biri de bu 3. nc\u00fc ayettir. H\u00e2lbuki ayetin indi\u011fi Uhud sava\u015f\u0131 sonras\u0131nda, yetim veya dul kad\u0131nlar\u0131n say\u0131s\u0131n\u0131n iyice artt\u0131\u011f\u0131 d\u00f6neme ve surenin di\u011fer ayetlerine ve Kur’an’\u0131n ana fikrine dikkat etti\u011fimizde, bu ayetin ger\u00e7ek mesaj\u0131n\u0131 \u00e7\u00f6zebiliriz. Ayette varl\u0131kl\u0131 yetim bir kad\u0131n\u0131 korumak bahanesiyle evlenip onun mal\u0131na haks\u0131z bir \u015fekilde sahip olmaya kalk\u0131\u015fmaktansa, o d\u00f6nemdeki sava\u015flar, yap\u0131lan eziyetler ve g\u00f6\u00e7lerle ortada korumas\u0131z veya yetim kalm\u0131\u015f kimsesiz k\u0131zlar-kad\u0131nlar ve dul kad\u0131nlardan 2-3-4 veya daha fazlas\u0131n\u0131 evlendirme fedakarl\u0131\u011f\u0131 istenmektedir. Nisa- 129 ncu ayette, birden fazla kad\u0131nla evlilikte adaletin sa\u011flanamayaca\u011f\u0131 belirtilmi\u015f ve bu y\u00f6n\u00fc ile de zaten \u00e7ok e\u015fli evli\u011fin yanl\u0131\u015f olaca\u011f\u0131 vurgulanm\u0131\u015ft\u0131r. \u201cAyette tek e\u015fli evlilik \u00f6nerilmektedir. \u00c7\u00fcnk\u00fc Kur’an, evlili\u011fi bir nevi Tek Allah ve tek insan nesli d\u00fc\u015f\u00fcncesine g\u00f6t\u00fcrecek \u00e7ekirdek bir kurum olarak g\u00f6rmekte ve bu nedenle desteklemektedir. Dolay\u0131s\u0131yla e\u015flerin, birlik olu\u015fturmak \u00fczere anla\u015fmay\u0131 sa\u011flamalar\u0131, de\u011filse bo\u015fanmalar\u0131 istenmekte ve e\u015flerden herhangi birinin zina su\u00e7unu i\u015flemeleri de bu nedenle b\u00fcy\u00fck g\u00fcnahlardan say\u0131lmaktad\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc gerek \u00e7ok e\u015flilik gerekse ba\u015fka biri ile olmak (zina), o ki\u015fi veya ki\u015fileri \u015firk-ortak ko\u015fma kolayl\u0131\u011f\u0131na y\u00f6nlendirici etki yapacakt\u0131r[2].<\/p>\n

Demek oluyor ki; Nisa Suresi 3. ayette Arap toplumundaki say\u0131s\u0131z evlili\u011fe (poligami) kar\u015f\u0131 getirilen bu h\u00fckm\u00fcn Nisa Suresi 129. ayetle \u00a0 bir evlili\u011fe (monogami) net olarak indirildi\u011fi\u00a0 g\u00f6r\u00fclmektedir: \u201cVe ne kadar h\u0131rs da g\u00f6sterseniz, kad\u0131nlar aras\u0131nda ad\u00e2letli olmaya asl\u00e2 g\u00fc\u00e7 yetiremezsiniz; \u00f6yleyse (birisine) b\u00fcsb\u00fct\u00fcn meylederek y\u00f6nelip de onu (di\u011ferini) ask\u0131da kalm\u0131\u015f gibi (ne kocal\u0131, ne kocas\u0131z bir h\u00e2lde) b\u0131rakmay\u0131n!\u201d. Her ne hikmetse m\u00fcsl\u00fcman erkekler bu ayeti g\u00f6rmemezli\u011fe gelmektedir. \u00dcstelik muamelatla (uygulama) ilgili ayetlerde m\u00fcfessirler Kur\u2019an h\u00fck\u00fcmlerinin ba\u015fka muamelat ayetleriyle de\u011fi\u015ftirildi\u011fi \u00f6rne\u011fini verseler de burada bu prensip unutulmaktad\u0131r. Kur\u2019an M\u00fcsl\u00fcmanlara evrensel bir mesaj vermekte zamana g\u00f6re h\u00fck\u00fcmlerdeki y\u00f6ntem, sebep ve sonu\u00e7 ili\u015fkilerini insan idrakine ve zihnin d\u00fcnya ile kurdu\u011fu ba\u011flant\u0131sall\u0131\u011fa dikkat \u00e7ekmektedir. Bu a\u00e7\u0131klamalarda Kur\u2019an tefsiri demektense \u0130mam M\u00e2t\u00fcr\u00eed\u00ee[3] gibi tevil kavram\u0131n\u0131 kullanmak daha isabetli de olacakt\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc tefsir ifadesi ile iddial\u0131 \u201cKur\u2019an b\u00f6yle diyor\u201d \u201ca\u00e7\u0131klamas\u0131 bu gibi\u201d denilirken, tevilde \u201cKur\u2019an\u2019dan benim anlad\u0131\u011f\u0131m kadar\u0131yla\u201d tevazusu daha \u00f6n plandad\u0131r.<\/p>\n

[1] R. \u0130hsan Elia\u00e7\u0131k, Ya\u015fayan Kur\u2019an (Nuz\u00fcl S\u0131ras\u0131na G\u00f6re T\u00fcrk\u00e7e Meal-Tefsir), \u0130n\u015fa Yay\u0131nlar\u0131, 2023, \u0130stanbul, s.\u00a0 865-866.<\/p>\n

[2] Gazi \u00d6zdemir, Allah\u2019\u0131n Tek Dini \u0130sl\u00e2m\u2019a Davet Kur\u2019an, \u015eira Yay\u0131nlar\u0131, \u0130stanbul, 2013, s.626-627.<\/p>\n

[3] Eb\u00fb Mans\u00fbr el-M\u00e2t\u00fcr\u00eed\u00ee\u2019nin (\u00f6. 333\/944), Te\u2019vil\u00e2t\u00fc\u2019l Kur\u2019an<\/p>\n

[1] Geni\u015f Bilgi \u0130\u00e7in: TDV \u0130sl\u00e2m Ansiklopedisi, 2006, \u0130stanbul,\u00a0 32. cilt, s. 174-180.<\/p>\n

[2] Gazi \u00d6zdemir, Allah\u2019\u0131n Tek Dini \u0130sl\u00e2m\u2019a Davet Kur\u2019an, \u015eira Yay\u0131nlar\u0131, \u0130stanbul, 2013, s.753.<\/p>\n

[3] Gazi \u00d6zdemir, Allah\u2019\u0131n Tek Dini \u0130sl\u00e2m\u2019a Davet Kur\u2019an, \u015eira Yay\u0131nlar\u0131, \u0130stanbul, 2013, s.614.<\/p>\n

[4] Gazi \u00d6zdemir, Allah\u2019\u0131n Tek Dini \u0130sl\u00e2m\u2019a Davet Kur\u2019an, \u015eira Yay\u0131nlar\u0131, \u0130stanbul, 2013, s.740-741.<\/p>\n

[1] \u00d6znur Y\u0131lmaz, Welcome 6. Filo, Soysuzlar \u0130\u00e7in SOYA\u011eACI, G\u00f6l Kitap Yay\u0131nc\u0131l\u0131k, \u0130stanbul, 2021.<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

Hilmi \u00d6zden Giri\u015f \u201cSoya\u011fac\u0131\u201d \u201cEmekli K\u0131demli Albay Mak. M\u00fch. \u00d6znur YILMAZ\u201d\u0131n \u201cT\u00fcrk Toplumuna Ayna Tutan\u201d romanlar\u0131ndan birinin ad\u0131d\u0131r. Eser \u015fu ithafla ba\u015flamaktad\u0131r: \u201c Bir yat\u0131l\u0131 yurtta 45 erkek \u00e7ocu\u011funun istismar edilmesine \u201cbir kereden bir \u015fey olmaz\u201d diyen b\u00fct\u00fcn \u015fuursuzlara ithaf edilmi\u015ftir. Neslin nas\u0131l bozuldu\u011fu ile ilgili bilin\u00e7lenmek \u201ctek seferin \u00e7ok sefer oldu\u011funun\u201d fark\u0131na var\u0131labilmesi i\u00e7in …<\/p>\n","protected":false},"author":2,"featured_media":317516,"comment_status":"closed","ping_status":"closed","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[32],"tags":[],"class_list":["post-317376","post","type-post","status-publish","format-standard","has-post-thumbnail","","category-kose-yazilari"],"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/www.davutgulec.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/317376","targetHints":{"allow":["GET"]}}],"collection":[{"href":"https:\/\/www.davutgulec.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/www.davutgulec.com\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.davutgulec.com\/wp-json\/wp\/v2\/users\/2"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.davutgulec.com\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=317376"}],"version-history":[{"count":0,"href":"https:\/\/www.davutgulec.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/317376\/revisions"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.davutgulec.com\/wp-json\/wp\/v2\/media\/317516"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/www.davutgulec.com\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=317376"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.davutgulec.com\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=317376"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.davutgulec.com\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=317376"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}