Gurbete çarıkla gelenlerin işadamı çocukları (Köşe yazısı)

Hollanda’da 25 bini aşkın Türk işyerini bir çatı altında birleştirme girişimleri başarıyla devam ediyor.

HOTİAD, TOVER ve TOV’dan sonra, şimdi de Hollanda Türk Girişimci Dernekleri Platformu TNOP, başarıları perçinliyor.

Lahey Büyükelçimiz Şaban Dişli’nin katılımı ile yapılan Genel Kurul Toplantısı’ndan önemli kararlar çıktı: Meslek Okulları açılacak.

Geçmişi 60 yıla varan Hollanda’daki Türkler, çarıkla geldikleri bu ülkede yetiştirdikleri evlatları ile ne kadar övünseler azdır. Zira, bir zamanlar ‘çarıklı’ diye küçümsenen o insanların evlatları, şimdilerde 25 bini aşkın işyeri ile 100 bin kişiye iş veriyorlar ve ülke ekonomisine büyük bir destek sağlıyorlar.

Hollanda’daki Türk girişimcileri bir çatı altında toplama fikri ve girişimi yıllar öncesine dayanıyor. 2004 yılında kurulan ‘Hollanda Türk İşadamları Derneği HOTİAD’, Turgut Torunoğulları’nın başkanlığa gelmesinden sonra çok güçlenmiş ve Türkiye ile Hollanda arasındaki ticaret hacmi rekor düzeye ulaşmıştı. Torunoğulları döneminden sonra Hikmet Gürcüoğlu döneminde de başarıyla tönetilen HOTİAD, şimdilerde rakip sayılabilecek yeni oluşumlarla birlikte çalışma inceliğini gösteriyor.
Leideden’deki TOVER, Arnhem, Utrecht ve Den Bosch’taki TOV ve Amsterdam’daki Esnaflar Birliği tarafından kurulmuş olan ‘Hollanda Türk Girişimci Dernekleri Platformu TNOP’un yönetimine, Durmuş Doğan Başkan, Taner Karaaslan Sekreter, Ömer Soner Muhasip, Aziz Zeyrek ile Ramazan Kaya da yönetici olarak seçilmişlerdi.

İşte, iki yıl önce kurulmuş olan ‘Hollanda Türk Girişimci Dernekleri Platformu TNOP’ en büyük Genel Kurul Toplantısı’nı, Lahey Büyükelçimiz Şaban Dişli’nin katılımı ile Utrecht şehrinde yaptı.Amsterdam Başkonsolosumuz Engin Arıkan, Lahey Ticaret Müşavirimiz Aşkın Pekel, HOTİAD Başkanı Hikmet Gürcüoğlu, Hollanda Türk Seyahat Acenteler Birliği HTTD Başkanı Kamil Saygı, Türk İslam Kültür Dernekleri Federasyonu Başkanı Ömer Altay, CMO Başkanı Muhsin Köktaş, Hollanda Horeca Bond Başkanı Tarık Şaki, Türk Federasyonu Başkan Yardımcısı Vedat Özdal ve çok sayıda denek başkanının katıldığı toplantıda önemli kararlar alındı. Bu kararların arasında, Hollanda Eğitim Kurumu ROC işbirliği ile, kaliteli personel yatiştirmek için meslek okulu açılması da yer aldı.

Lahey Büyükelçimiz Şaban Dişli yaptığı konuşmada şunları söyledi:
“Kıymetli misafirler, Tabii ki bizim büyük arzumuz Türkiye ile ticaret yapmaktır Bu pastadan pay almak için bir sıkıntı yaşıyoruz. Her iki tarafta sıkıntıya giriyor. Buradaki kuralları, gelişmeleri ve yaşananları aslında bu tür toplantılarda birbirimize aktarmamız lazım. Küçük bir örnek vermek istiyorum: Bir gün kaplumbağa “hacca gidiyorum” der. Kaplumbağaya sorarlar “ama sen bu hâlinle hacca nasıl gideceksin?” O da, Niyetim belli, gidemesem de o yolda ölürüm” demiş. Niyet halis ve hayırlı olacak, ki başarıya ulaşılsın. Sizin gibi kuruluşların bu güzel ve halis niyetlerle yol alması çok güzel. Bu da başarıya götürür, hedeflere ulaştırır. Bu ülkede yaşayan insanlarımızın başarıları her iki ülkenin liderlerine söylendi. Burada yaşayan Türk kökenli Hollandalılar ikili ilişkilerinin çimentosudur. Bu güzellikler de ancak hem Türkiye’mizi hem Hollanda’yı gururlandırır. Başarılı olabilmeniz için de, Türkiye Cumhuriyeti’nin yetkilileri olarak sıkıntınız olması hâlinde personelimiz ile 24 saat hizmetinizdeyiz. Elimizden gelen gayreti, yetkilerimiz doğrultusunda her zaman sizlere sunmaya hazırız.

Hollanda ile İlişkilerimiz çok güzel bir seviyeye geldi. Hollanda Başbakanı Rutte 14 Mart’ta Türkiye’ye ziyaret etti. Baş başa ikili görüşmeler gerçekten çok başarılı geçti. Daha sonra Hollanda Dışişleri Bakanı ve Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı’nın Ankara’da ikili görüşmesi, toplantısı yapıldı. İki ülkenin her alandaki soruları yetkili bakanlara iletildi. Dışişleri Bakanlığı nezdinde yapılan görüşmelerde değişik bakanlıklardan gelen uzmanlar karşılıklı tartışarak bir ortak sonuca varmaya çalıştılar. Terör, Avrupa Birliği, teknoloji, çevre, iklim gibi konularda yapılan görüşmeler çok verimli geçti.  Bizim ilişkilerimiz 400 yılı aşkın sürmektedir. Tabii ki engebeli bir yol bu, inişli çıkışlıdır. İlişkileri şu anda çok iyidir. Bunu mükemmel hâle getirmenin birinci adımı da ticarettir.

1 milyar avroyu aşkın biz dış ticaretimiz var; bunu başardık. Bunu kısa vadede 15 milyar daha sonra orta vadede 20 milyar avro seviyelere çıkartmak her iki ülkenin de hedefleri arasındadır.

İnşallah Eylül’den sonra Ticaret Bakanımız yine iki ülkenin ekonomik konularını görüşmek üzere Hollanda’ya gelecekler. Dolayısıyla burada yaşanan ticari bütün sıkıntıları da kendilerine aktarmamız lazım. Ayrımcılıktan bahsettiniz. Hollanda Devletinin her kademesinde bir ayrımcılık olur. Hatta son zamanlar yabancı düşmanlığı daha da arttı. Belki biz Türkler buna birazda İslamofobiyi eklememiz lazım. Onlar da bunu kabul ediyorlar. Bunun için de geçtiğimiz haftalarda “Ayrımcılıkla Mücadele Komiserliği” adı altında yeni bir Komiser atadılar. Meclisimizin İnsan Hakları Komisyonu’nun Hollanda’ya yaptıkları ziyarette komiseri ziyaret etme fırsatı buldular. İnşallah bir ortak çalışma olacak.”

Yoğun ilgi gösterilen toplantıda, TNOP Başkanı Durmuş Doğan şu konuşmayı yaptı:

“Hollanda’da sayıları hızla artarak 25 bini geçen Türk kökenli küçük, orta ve büyük ölçekli girişimcileri bir araya getirerek ortak vizyon, ortak çalışma, ortak hedef oluşturma anlayışıyla yola çıkan, Hollanda Türk Girişimci Dernekleri Platformu TNOP, bu hedefe ulaşmak için bünyesinde bulunan derneklerle “TNOP Girişimciler Buluşmasını” organize etmektedir.

Her alanda değişen, değişirken de daha zorlaşan bir Hollanda ile karşı karşıya kalıyoruz. Siyasal, sosyal ve toplumsal alanda daha radikalleşen bir yapıya doğru giden Hollanda toplumunda, varlığımızı sürdürebilmek ve artık yurdumuz olmuş bu topraklarda daha köklü olabilmek için, bizlerin de güçlerini birleştirerek değişime karşı bir çalışma yapmamız gerekmektedir. Bu anlayışla yola çıkan bizler, uzun sürse de 2020 başlarında en azından Hollanda’da 5 şehirde faaliyet gösteren girişimci derneklerini bir araya getirme çalışmasını sonlandırdık.

BİZ KİMİZ?

Hollanda Türk girişimci dernekleri platformu TNOP olarak adlandırdığımız bu birliktelikte, TOV Arnhem, Amsterdam Esnaflar Birliği, TOV Utrecht, TOVER Leiden, TOV Den Bosch bulunmaktadır.

Farkı sektörlerde ticaret yapan küçük ve orta ölçekli işletmelerin üyesi olduğu bu dernekler bulundukları şehirlerde faaliyet göstermektedirler.

Bu nedenle TNOP’un oluşmasında en küçük katkısı olan herkese canı gönülden teşekkür ederim.

AMACIMIZ…

“Yerelde etkin olamazsanız ülkesel etkin olmazsınız” anlayışından yola çıkarak bu derneklerimizin bulundukları şehirlerde belediye, yerel girişimciler, üniversiteler ve girişimci dernekleri ile ilişki içeresinde olarak etkin rol almaları, görünür ve yönlendirici olmalarıdır.

HEDEFLERİMİZ…

– Girişimci derneklerin olmadığı, Türk girişimcilerinin bulunduğu şehirlerde aynı vizyonu taşıyan girişimcilerle birlikte teşkilatlanmak,

– Ortak ticaret alanları yaratmak,

– Mesleki teşkilatlanmaları teşvik etmek,

– Yıllardır dillendirilen Hollanda Türk Ticaret merkezinin kurulmasını teşvik etmek,

– Etnik girişimciliğin artmasından dolayı ROC gibi kurumlarla anlaşarak bazı sektörler için personel yetiştirecek Meslek okulu açılmasını teşvik etmek,

– Hollandalı Türklerin sermayesinden oluşan bir Türk bankasının kurulmasını dillendirmek..

– Konulu fuarların yapmak, yapılmasını desteklemek,

– Hollandalı devlet ve ticaret temsilcileriyle ortak çalışmalar yapabilme

– Staj sorunu yaşayan öğrencilerimizin sorununu çözecek “Staj Başvuru Merkezi” oluşturmak, oluşturulmasını desteklemek,

– Yeni fikirleri destekleyen “Yeni Fikirler, Yeni Girişimciler” merkezi oluşturmak, oluşturmasını desteklemek..

Bazı hedefler ütopik ve hayal olarak görülebilir. Her şey hayallerle başlar. Bütün bu planları gerçekleştirebilmek ancak birlikte hareket etmekle mümkündür.

Evet Hollanda toplumun bir parçasıyız.

Daha fazla görünür olmak için girişimcilere ve ticaret insanlarına da görev düşüyor.

Türk toplumun varlığını kalıcı kılmak için, kültürel, siyasal, sosyal alanda etkin olmaya çalışıldığı gibi ticari alanda da etkin olmak, birlikte hareket etmek kaçınılmazdır.

Bir tarafta üzerinde yaşadığımız ve neslimizin ikametini sürdüreceği yurdumuz Hollanda diğer tarafta gönün bağımızın olduğu aziz vatanımız Türkiye. Her iki ülkeye de faydalı işler yapmak, Hollanda Türk toplumun konumunu güçlendirerek mümkündür.

Büyük düşence adamı İsmail Gaspiralı’nın dediği gibi: “Dilde birlik, işte birlik, fikirde birlik” şiarı, Hollanda Türk toplumun bu topraklarda kalıcı olarak varlığını sürdürmesinin yegâne yoludur.

O yüzden Hollanda Türk toplumu geleceğini düşünen her bir girişimciyi birliktelik ruhuyla bir araya gelerek teşkilatlanmaya, güçlerini birleştirmeye davet ediyorum.

Güçlü bir TNOP, daha güçlü bir Hollanda Türk toplumu demektir. TNOP olarak düzenlediğimiz toplantıya katılım sağlayarak bizi onure ettiğiniz için çok teşekkür ederim.”

 Ticaret Müşaviri Aşkın Pekel, yaptığı konuşmasında önemli konulara değindi. İki ülke arasında yürütülmekte olan ticari ilişkiler hakkında da bilgi veren Pekel şunları ifade etti: “Bizim dünyaya sattığımız yüksek kaliteli ürünler var. Bizim dünyaya çokça sattığımız; Hollanda’nın da dünyadan diğer ülkelerden çokça aldığı fakat bizden almadığı ürünler var.

Durmuş başkanımız anlamlı bir konuşma yaptı. Ben etkilendim açıkçası. Konuşmada öne çıkan bazı hususlar hakkında düşüncelerimiz paylaşmak istiyorum: Taleplerden biri tanesi banka, bir tanesi Türk Ticaret Merkezi, bir başkası inşaat malzemelerinin ticareti ve diğeri de ortak ticari girişimlerle burada görünür hâle gelmek ve gücümüzü arttırmaya dönük çalışmalardı. Bizim gördüğümüz kadarıyla Türkiye’nin genelde toprak, cam, seramik grubu dediğimiz fayans grupları hem Hollanda’nın inşaat ve konut sektörünü hem de Avrupa’nın ihtiyacını karşılayacak şekilde yakın gelecekte ithalattaki en öncelikli yerini alacaktır.

Bunların üzerinde daha fazla yoğunlaşılmasını bizlerden sonra gelecek olan çalışma arkadaşlarımıza da aktarmalıyız. Ama burada plastik inşaat malzemelerine de dikkat çekmek isterim. Bunlar, Hollanda’nın dünyadan temin ettiği diğer ürünler; Türkiye’den buraya az çok az geldiğini görüyoruz. Bizim bu konuda potansiyeli olan firmalarımızın olduğunu biliyoruz. Bu konuda ticarette bir alan görüyoruz.

Bizim mesafe kat edebileceğimiz alt ürün grupları yine alüminyum saclar, levhalar ve şeritler. Bunlar konut piyasasında yakın dönemde Hollanda’da beklenen canlılık gerçekleşirse, Türkiye’den Hollanda’ya yönelik bu saydığım ürün gruplarını çok ciddi bir hareketlilik katabileceğini düşünüyorum. Yine sizlerin malumu olduğu hazır giyim konusundan çokça potansiyel teşkil eden birtakım alt gruplar var. Bunlar hem kadın hem de erkek takım elbiseler, ceketler ayrı ayrı olmak üzere pantolonlar erkekler için erkek çocuklar için tulum ve şortlar kadınlar için pantolon etekler ciddi Hollanda’da alıcısı olduğunu olandan dışarıdan temin ettiğini görebiliyoruz. Türkiye’den buraya Bu ürünlerde potansiyel olduğunu görebiliyoruz. Bir diğer grup ise elektrik makineler ve kablolar. Bu elektrikli makineler ve kablolar da bir kısım inşaat sektörü ile ilgili ama onun dışında her sektörde kullanabilecek ürünler. Bunların ticareti de büyük bir fırsat olabilir. Sizlerin hem girişimcilik faaliyetlerinizi destekleyebilecek hem de iki ülke arasındaki ticareti artırabileceğini düşünüyorum. Elektrikli su ısıtıcıları, ortam ısıtıcıları saç ve el kurutucuları, ütüler  de bu alanda pazarı olan diğer ürünlerdir. Kauçuk da ülkemizin bu alanda üretimi kuvvetli olan bir başka ürünü. Bu ürünlerin de Hollanda’ya ülkemizden getirilmesi hâlinde burada pazarda karşılık görebileceğine inanıyorum Hollanda’nın bu tür ürünleri de yine birkaç milyar dolarlık yurt dışından tedarik ettiğini görüyoruz..”

Kendilerine rakip oldukları halde, TNOP’un toplantısına katılma inceliği gösteren, Hollanda Türk İşadamları Derneği HOTİAD Başkanı Hikmet Gürcüoğlu yaptığı konuşmada şunlara değindi:
“Hollanda’da 22 ila 28 bin işletmeci sayımız bulunmaktadır. Biz bunu ortalamasını alıp 25 bin diyoruz. Kaldı ki bu veri hâlâ 5 yıl öncesine dayanıyor.  25 bin işletme ile 80 bini aşkın insanın istihdamı ile dünyanın 16. büyük ekonomisine sahip olan Hollanda’nın yüzde ikisini oluşturan Gayrimenkul  Safi Millî Hasılaya sahibiz. Dişe dokunur bir güce sahibiz ve bütün mesele de bu çalışmaların altında görünüyor.

Ne kadar hissettiriyorsanız o kadar varsınız ve ne kadar varsanız o kadar önemlisiniz. Zaman hâlâ maalesef ‘parayı verenin düdüğü çaldığı’ zaman. Hollanda Türkleri de girişimcilik ve eğitim alanında kendine iki tane çok güzel hedef yakalamış. Bunları iyi kullanmış. Hollanda’da yaşayan Türk toplumunun nüfusu 500 bine yaklaşmış durumda. Yaklaşık yüzde sekseni Hollanda vatandaşı olmuş. Her iki aileden bir tanesi üniversite mezunu barındırıyor. Her dört aileden bir tanesi âdeta bağımsızlığını ilan etmiş, kendi işletmesini kurmuş kendi ekmeğini kendi kazanmaya başlamış durumda. Ve her dört kişiden bir tanesi de yine kendi satın almış olduğu mülkü olan evinde oturuyor. Göç ve gurbetçi olayı artık sonlanmış; yerleşik hayata geçmişiz.

Hollanda’da emniyetten orduya, sağlıktan eğitime, kamu yönetiminden girişimcilere her alanda ve her seviyede bizi bulabiliyorlar. Siyasette dişe dokunur bir hâliniz var. Bununla yetinmeyip mücadele edeceğiz. Hollanda hükûmetinde iki Bakan’ımızın 6 milletvekilimiz ve bir de siyasi partimiz var.
Bu güzellikleri artırarak bu toplumdaki varlığımızı perçinleyeceğiz.”

Programda, TNOP  Başkanı Durmuş Doğan tarafından konuşmacılara birer kahve fincanı hediye edildi.

Hollanda Türk Girişimci Dernekleri Platformu yönetimi, program sonunda davetlilere açık büfe aperatif yemekler ve içecekler ikram etti. İkram sırasında davetliler kendi aralarında tanışma fırsatı buldular.