Davut GÜLEÇ O Bir Dünya Markası, Kayseri Modeli
Türkiye İstatistik Kurumu ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın ortak çalışması neticesinde Sektör Bilançoları İstatistikleri idari kayıtlara dayalı olarak 2009-2022 yıllarını kapsayacak biçimde kamuoyuna sunulmuştur. İdari kayıtlar üzerinden yapılan 2022 yılı çalışmasında bilanço esasına göre defter tutan 983 bin 182 girişimin kayıtları esas alınmıştır. Sektör Bilançoları İstatistikleri’nin mevcut kapsamı, Kurumumuzca yayımlanan Yıllık Sanayi ve Hizmet İstatistikleri’nin ciro büyüklüğü ile kıyaslandığında yaklaşık olarak %85’lik bir temsil payına sahip firmalardan oluşmaktadır.
Çalışmada, Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından derlenen gelir tablosu ve bilanço kayıtları, Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından sağlanan istihdam verisi ve Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi kayıtlarından derlenen kredi bakiyeleri kullanılmıştır.
En fazla firma toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı sektöründe yer aldı
Firma sayısının sektörlere göre dağılımında, toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı sektörü 318 bin 556 ile en başta yer aldı.
İmalat sektörünün toplam girişim sayısı içindeki payı 2022 yılı için %16,5 olarak gerçekleşti.
En yüksek aktif büyüklük imalat sektöründe oluştu
Firmaların toplulaştırılmış bilançosuna göre, 2022 yılında toplam aktif büyüklüğü 26 trilyon 351 milyar 610 milyon TL, kısa ve uzun vadeli yabancı kaynaklar toplamı ise 18 trilyon 800 milyar 514 milyon TL olurken, öz kaynakların toplamı 7 trilyon 551 milyar 095 milyon TL oldu.
İmalat sektörü 8 trilyon 109 milyar 620 milyon TL aktif büyüklüğü ile tüm sektörler arasında ilk sırada geldi. Aktif büyüklüğünde ikinci sırayı 5 trilyon 976 milyar 106 milyon TL ile toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı sektörü aldı. Öz kaynaklar bakımından imalat sektörü 2 trilyon 945 milyar 288 milyon TL ile ilk sırada yer alırken, onu sırasıyla 1 trilyon 589 milyar 075 milyon TL ile toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı sektörü, 581 milyar 164 milyon TL ile de elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü takip etti.
En yüksek net kar imalat sektöründe; en yüksek net zarar gayrimenkul faaliyetleri sektöründe gerçekleşti
Firmaların toplulaştırılmış gelir tablosu verisine göre, 2022 yılında tüm sektörlerin toplulaştırılmış dönem net karı 1 trilyon 511 milyar 478 milyon TL olarak gerçekleşti. İmalat sektörü 776 milyar 333 milyon TL ile en yüksek net kar elde eden sektör oldu. Toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı sektörü 350 milyar 439 milyon TL, madencilik ve taş ocakçılığı sektörü ise 120 milyar 731 milyon TL net kar elde etti. Gayrimenkul faaliyetleri sektörü, 2022 yılını 20 milyar 908 milyon TL ve eğitim sektörü ise 1 milyar 438 milyon TL net zarar ile tamamladı.
En yüksek yurt dışı satış imalat sektöründe gerçekleşti
Yurt dışı satışlara bakıldığında, en yüksek yurt dışı satış 2 trilyon 788 milyar 978 milyon TL ile imalat sektöründe gerçekleşti. Toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı sektöründe yurt dışı satış 2 trilyon 448 milyar 062 milyon oldu.
2022 yılında firmaların net satışları ve faaliyet karı arttı
Sektör Bilançoları kapsamında bulunan tüm firmaların toplam net satışları 31 trilyon 466 milyar 768 milyon TL, toplam faaliyet karı ise 2 trilyon 370 milyar 048 milyon TL olarak gerçekleşti.
Ticari süt işletmeleri tarafından toplanan inek sütü miktarı, Temmuz ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %0,9 azaldı; Ocak-Temmuz döneminde ise bir önceki yılın aynı dönemine göre %3,0 arttı.
Temmuz ayında bir önceki yılın aynı ayına göre ayran üretimi %16,3, inek peyniri üretimi %16,0, tereyağı üretimi %16,0 ve yoğurt üretimi %14,4 artarken; içme sütü üretimi %19,8 azaldı. Ocak-Temmuz döneminde ise bir önceki yılın aynı dönemine göre, inek peyniri üretimi %9,4, ayran üretimi %7,5 ve yoğurt üretimi %2,3 artarken; tereyağı üretimi %11,8 ve içme sütü üretimi %1,4 azaldı.
Bir önceki ay 866 bin 632 ton olan ticari süt işletmelerince toplanan inek sütü miktarı Temmuz ayında %3,6 azalarak 835 bin 773 ton oldu.
Sabit fiyatlarla perakende satış hacmi (2015=100) 2023 yılı Temmuz ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %31,0 arttı. Aynı ayda gıda, içecek ve tütün satışları %19,1, gıda dışı satışlar (otomotiv yakıtı hariç) %41,8, otomotiv yakıtı satışları ise %17,0 arttı.
Perakende satış hacmi aylık %2,7 arttı
Sabit fiyatlarla perakende satış hacmi (2015=100) 2023 yılı Temmuz ayında bir önceki aya göre %2,7 arttı. Aynı ayda gıda, içecek ve tütün satışları %2,4 azaldı, gıda dışı satışlar (otomotiv yakıtı hariç) %5,9 arttı, otomotiv yakıtı satışları ise %1,0 azaldı.
Perakende ciro yıllık %93,3 arttı
Cari fiyatlarla perakende ciro (2015=100) 2023 yılı Temmuz ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %93,3 arttı. Aynı ayda gıda, içecek ve tütün satışları %84,4, gıda dışı satışlar (otomotiv yakıtı hariç) %124,3, otomotiv yakıtı satışları ise %38,1 arttı.
Perakende ciro aylık %12,0 arttı
Cari fiyatlarla perakende ciro (2015=100) 2023 yılı Temmuz ayında bir önceki aya göre %12,0 arttı. Aynı ayda gıda, içecek ve tütün satışları %3,7, gıda dışı satışlar (otomotiv yakıtı hariç) %13,5, otomotiv yakıtı satışları ise %23,9 arttı.
Mevsim etkisinden arındırılmış istihdam oranı %48,4 oldu
Mevsim etkisinden arındırılmış işgücüne katılma oranı %53,4 olarak gerçekleşti
Genç nüfusta mevsim etkisinden arındırılmış işsizlik oranı %18,0 oldu
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış haftalık ortalama fiili çalışma süresi 44,5 saat oldu
Mevsim etkisinden arındırılmış atıl işgücü oranı %22,7 oldu
Sanayi, inşaat, ticaret ve hizmet sektörleri toplamında ciro endeksi (2015=100), 2023 yılı Temmuz ayında yıllık %77,0 arttı.
Toplam cironun alt detaylarına bakıldığında; 2023 yılı Temmuz ayında yıllık sanayi sektörü ciro endeksi %62,7, inşaat ciro endeksi %116,7, ticaret ciro endeksi %84,9, hizmet ciro endeksi %71,6 arttı.
Toplam ciro aylık %11,2 arttı
Sanayi, inşaat, ticaret ve hizmet sektörleri toplamında ciro endeksi (2015=100), 2023 yılı Temmuz ayında aylık %11,2 arttı.
Toplam cironun alt detaylarına bakıldığında; 2023 yılı Temmuz ayında aylık sanayi sektörü ciro endeksi %9,8, inşaat ciro endeksi %11,3, ticaret ciro endeksi %12,6, hizmet ciro endeksi %9,7 arttı.
İnşaat maliyet endeksi, 2023 yılı Temmuz ayında bir önceki aya göre %15,67, bir önceki yılın aynı ayına göre %62,25 arttı. Bir önceki aya göre malzeme endeksi %9,76, işçilik endeksi %31,66 arttı. Ayrıca bir önceki yılın aynı ayına göre malzeme endeksi %47,01, işçilik endeksi %111,68 arttı.
Bina inşaatı maliyet endeksi yıllık %62,55, aylık %14,68 arttı
Bina inşaatı maliyet endeksi, bir önceki aya göre %14,68, bir önceki yılın aynı ayına göre %62,55 arttı. Bir önceki aya göre malzeme endeksi %8,18, işçilik endeksi %31,62 arttı. Ayrıca bir önceki yılın aynı ayına göre malzeme endeksi %46,64, işçilik endeksi %111,74 arttı.
Bina dışı yapılar için inşaat maliyet endeksi yıllık %61,31, aylık %18,96 arttı
Bina dışı yapılar için inşaat maliyet endeksi, bir önceki aya göre %18,96, bir önceki yılın aynı ayına göre %61,31 arttı. Bir önceki aya göre malzeme endeksi %14,76, işçilik endeksi %31,83 arttı. Ayrıca bir önceki yılın aynı ayına göre malzeme endeksi %48,15, işçilik endeksi %111,47 arttı.
E-Ticarete 2023 Yılında 2 Milyon Yeni Müşteri
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, e-ticaret 2023 yılında 2 milyon yeni müşteri kazandı.
TÜİK’in Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması’na göre, 2022 yılında yüzde 46 olan, internet üzerinden mal ve hizmet siparişi veren ya da satın alanların oranı 2023 yılında yüzde 49,5’e yükseldi.
Türkiye’nin ilk para iadeli alışveriş sitesi Avantajix.com’un kurucu ortağı Güçlü Kayral, araştırmanın 17-74 yaş grubundaki internet kullanan 58 milyon kişi üzerinde yapıldığını anımsatarak, “Yüzde 3,5’luk artış 2 milyon kişiyi kapsıyor. Buna göre internetten mal ve hizmet satın alan ya da sipariş verenlerin sayısı 2022 yılında 26,4 milyon kişi iken 2023 yılında 28,4 milyon kişiye ulaştı. Online müşterilerinin 14 milyon 880 binini erkekler, 13 milyon 520 binini ise kadınlar oluşturdu” dedi.
21,4 MİLYON KİŞİ İNTERNETTEN GİYECEK-AYAKKABI ALDI
TÜİK’in, Türk tüketicilerin intenette satın aldıkları ürün ve hizmetleri de araştırdığını kaydeden Kayral, şunları söyledi:
“Son bir yıl içinde internetten en fazla giyim, ayakkabı ve aksesuar gibi ürünler satın alındı. 21 milyon 440 bin kişi bu ürünleri online satın alırken, 13 milyon 520 bin kişi de son bir yılda lokantalardan, fast food zincirlerinden online yemek siparişi verdi. Online gıda ürünleri satın alanların sayısı 10 milyon 535 bin kişi olurken, 9 milyon 145 bin kişi kozmetik, 8 milyon 810 bin kişi de cep telefonu, bilgisayar ve elektronik ürünler sipariş etti. Temizlik malzemelerini online alan kişi sayısı da 8 milyon 180 bin oldu.”
İNTERNETTEN ALIŞVERİŞİN AVANTAJLARI
Güçlü Kayral, avantajlarından dolayı her yıl e-ticaret müşteri sayısının önemli sayıda arttığına da dikkati çekerek, şu bilgileri verdi:
“Özellikler çalışan kadınlar ve gençlerin, pandemi sonrasında da 55 yaş üstü emeklilerin alışveriş alışkanlıklarında dijital alışveriş lehine önemli bir değişim yaşanıyor. İnsanlar günün 24 saati, dünyanın her yerinden alışveriş yapabiliyor. Çarşı, pazar gezmek yerine aradığı ürünün en uygun fiyatlısını birkaç saniye içinde karşılaştırma sitelerinden bulmak mümkün. Fırsat siteleri birçok avantajı barındırıyor. Ayrıca tüm alışverişlerini Avantajix.com gibi alışveriş yaptıkça para veren siteler üzerinden geçerek yapanlar ekstra kazançlar sağlıyorlar.”
Türkiye Sigorta ve Türkiye Hayat Emeklilik’in ödemeler için tercihi, PaytenGücünü adından alan Türkiye Sigorta ve Türkiye Hayat Emeklilik, ödeme altyapıları için sektörün lider firması Payten Türkiye ile el sıkıştı.44 bölge müdürlüğü, 3.800’den fazla acentesi, 5.000’e yakın banka şubesinde hizmet veren uzman kadrosu aracılığıyla birçok yenilikçi sigorta ürününü müşterileri ile buluşturan Türkiye Sigorta ve Türkiye Hayat Emeklilik, Payten’in Payten Payment Gateway ödeme yönetim platformunu tercih etti. 20’den fazla sigorta firmasına sunduğu ödeme çözümleri ile bu sektörde lider konumda yer alan Payten; Türkiye Sigorta ve Türkiye Hayat Emeklilik ile acenteler, bankalar ve son kullanıcılar arasında hızlı ve güvenli bir ödeme ağı oluşturacak.Türkiye Sigorta ve Türkiye Hayat Emeklilik kendi e-ödeme ekosistemini tek yerden yönetebilecekSigorta şirketlerinin birinci tercihi Payten Payment Gateway ödeme yönetim çözümü, kredi kartının ilk 6 ve son 4 hanesiyle işlem yapma, akıllı işlem yönlendirme, entegre anti-fraud modülü, kart saklama, tekrarlayan ödeme, linkle ödeme, taksit programları, banka puan kullanımı, bayi tahsilatları, mutabakat modülü ve Secure IVR özelliklerini tek bir entegrasyon ile sunuyor. Ödeme altyapılarını Payten Payment Gateway ile güçlendiren Türkiye Sigorta ve Türkiye Hayat Emeklilik, ön provizyon sorgusuna gerek kalmadan ödeme işlemlerini tercih ettikleri bankaya yönlendirerek komisyon maliyetlerini düşürme imkanına sahip olurken tüm e-ödeme ekosistemlerini tek platformdan yönetebilecek. Payten Türkiye Ülke Lideri Burak Kutlu konu ile ilgili açıklamasında şunları söyledi: ”Bankalar, e-ticaret firmaları, online pazar yerleri ve online ödeme alan her sektörden pek çok firmaya hizmet veriyoruz. Ancak sigorta sektörünün hizmet ağımızda özel bir konumu bulunuyor. Sigorta firmaları tarafından sıkça tercih edilen Payten Payment Gateway, firmalara esneklik sağlarken işlem maliyetlerini de düşüren akıllı işlem yönlendirmeye ek olarak pek çok fonksiyonu tek platformda ve 7/24 canlı destek ile sunabilen sektördeki en kapsamlı ödeme yönetim platformu olma özelliğini taşıyor. Bu özellikleri Türkiye Sigorta ve Türkiye Hayat Emeklilik ile buluşturarak Türkiye’de sigorta sektörünün dijital gelişimine verdiğimiz katkı bizleri oldukça mutlu ediyor.” Türkiye Sigorta ve Türkiye Hayat Emeklilik Proje Yönetimi Planlama ve Raporlama Direktörü Metin Memişoğlu ise ”Payten’in sigorta sektöründeki referansları Payten’i seçmemizde büyük rol oynadı. Ürünlerimizi sigortalılarımız ve katılımcılarımızın yanında olarak sunmaya özen gösterirken ödeme aşamasında hız ve güvenliği bir arada sunabilmemiz büyük önem taşıyor. Hızlı ve pratik bir ödeme deneyimini müşterilerimize sunmak için ise ödeme yönetim platformumuzun akıllı işlem yönlendirme, kart saklama, çoklu kart ile tahsilat, tekrarlayan ödeme gibi pek çok fonksiyonu bir arada sunabilmesi gerekiyor. Payten, gerçekleştirdiğimiz iş birliği ile ödeme adımında ihtiyaç duyduğumuz bütün geliştirmeleri tek entegrasyon ile sağlayarak ödemelerimizi tek platformdan yönetmemizi sağlıyor. ” dedi.
Sanayinin alt sektörleri (2015=100 referans yıllı) incelendiğinde, 2023 yılı Temmuz ayında madencilik ve taş ocakçılığı sektörü endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre %1,7, imalat sanayi sektörü endeksi %7,4 ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi %4,1 arttı.
Sanayi üretimi aylık %0,4 azaldı
Sanayinin alt sektörleri incelendiğinde, 2023 yılı Temmuz ayında madencilik ve taş ocakçılığı sektörü endeksi bir önceki aya göre %10,5 arttı, imalat sanayi sektörü endeksi %1,4 azaldı ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi %3,7 arttı.
