CHP’li Aşkın Genç’ten bütçe tepkisi: Tarım ve Orman Bakanlığı, borç batağında yüzüyorsa tarıma nasıl destek verecek? Bütçeler rakamlardan ibaret değil; her bir lira kırsaldaki bir ailenin ekmeği, ülkemizin geleceği, gıda güvenliğimizdir
CHP Kayseri Milletvekili Aşkın Genç, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın 2025 yılı bütçe teklifi ile ilgili, “Bakanlık, borç batağında yüzüyorsa tarıma nasıl destek verecek? Bütçeler kağıt üzerindeki rakamlardan ibaret değil; her bir lira kırsaldaki bir ailenin ekmeği, ülkemizin geleceği, gıda güvenliğimizdir. Ülkemizin geleceği, tarımsal üretimde, ormanların korunmasında, çiftçimizin güçlenmesinde yatıyor” açıklamasını yaptı.
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda 2025 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanun Teklifi’nin görüşmelerine devam ediliyor. CHP Kayseri Milletvekili Aşkın Genç, Tarım ve Orman Bakanlığı ve bağlı kuruşların bütçe teklifi ile ilgili yazılı açıklama yaptı. Genç, Bakanlığın ve bağlı kuruluşların Sayıştay raporlarına dikkat çekerek, gıda maliyetinin artmasının bakanlığın kötü yönetiminin bir sonucu olduğunu belirtti.
Genç’in açıklaması şu şekilde:
‘Yalnızca Tarım ve Orman Bakanlığı’nın bütçesi değil, tarımın geleceği görüşülüyor’
“Bugün Plan ve Bütçe Komisyonu’nda yalnızca Tarım ve Orman Bakanlığı’nın bütçesi değil, aslında tarımın geleceğini, ormanların kaderini ve kırsal kalkınmanın sürdürülebilir olup olmadığı görüşülüyor. Bakanlığın 2023 yılı başlangıç ödeneği 133 milyar TL olarak belirlenmiş, ancak yıl sonunda 181 milyar TL’ye ulaşılmış. 2024 yılı bütçesi 283 milyar TL olarak öngörülmüş ama ocak-eylül döneminde bunun 210 milyar TL’si harcanmış. Geldiğimiz noktada 2025 yılı bütçesi 438 milyar TL’ye yükselmiş durumda. Bu rakamlar neyi gösteriyor? Bu bütçeler ne kadar verimli kullanılıyor? Sayıştay raporlarına baktığımızda hepsi belli oluyor.
‘Sayıştay’a göre TKDK, usulüne uygun olup olmadığını bile kontrol etmeden kaynakları dağıtıyor’
Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu’nun (TKDK) hibe destekleri yerinde denetlenmeden dağıtılıyor. Sayıştay raporuna göre, kurum, projelerin usulüne uygun olup olmadığını bile kontrol etmeden kaynakları dağıtıyor. Bu hibeler çiftçimize, üreticimize ulaşmıyorsa bu paralar nerede? Kırsal kalkınmayı böyle mi sağlanıyor? Türkiye’nin tarımsal geleceğini bu sorumsuzlukla mı kurulacak? Bu bütçeyi yönetmekle görevli kurumların hibe desteklerini bile takip etmemesi, kaynakların nasıl heba edildiğini gösteriyor!
‘Her yıl ormanlarımız yok oluyor ama bakanlık, yangın bütçesini takip etmeyi bile başaramıyor’
Orman Genel Müdürlüğü’nün yangın söndürme çalışmaları için havacılık bütçesinde yaşananlar tam anlamıyla bir yönetim skandalıdır. Sayıştay’ın raporuna göre, orman yangınlarında kullanılmak üzere ayrılan “Helikopter Alımı Projesi” kapsamında, 2012- 2018 yılına kadar fon hesabına 824 milyon TL aktarılmış, fakat 2018’den bu yana bu mali tablolar izlenmemiş. Uçak ve helikopter alımlarında yapılan harcamaların muhasebe kayıtları bile tutulmuyor. Yangınla mücadele için ayrılan bütçe bu kadar başıboş bırakılabilir mi? Her yıl onlarca yangında ormanlarımız yok oluyor ama bakanlık, yangın bütçesini takip etmeyi bile başaramıyor!
‘Bakanlık 2023 yılı itibarıyla 175 milyar TL zarar etmiş’
Tarım ve Orman Bakanlığı’nın mali tablosu artık sürdürülemez durumda. Sayıştay raporlarına göre, Bakanlık 2023 yılı itibarıyla 175 milyar TL zarar etmiş. Bu birikmiş zarar, sadece Bakanlığı değil, çiftçilerimizi, gıda güvenliğimizi, ülkemizin tarımsal geleceğini ipotek altına alıyor. Çiftçiye destek olması gereken Bakanlık, borç batağında yüzüyorsa tarıma nasıl destek verecek? Çiftçilerimize mazot, gübre, yem desteğini nasıl sağlayacak?
‘Soframıza gelen gıdanın maliyetinin artması, bakanlığın kötü yönetiminin bir sonucudur’
Sayıştay’ın raporu gösteriyor ki, çiftçiye aktarılması gereken ödenekler başka alanlara yönlendirilmiş. 193 milyar TL harcama yapılmış ama bu harcamaların büyük bölümü başka projelere ve transferlere gitmiş. Kırsalda üretimi, verimliliği artırmak için kullanılması gereken paralar nereye harcanıyor? Bu sorumsuz harcama politikaları gıda enflasyonunu doğrudan etkiliyor. Soframıza gelen gıdanın maliyetinin artması, bakanlığın kötü yönetiminin bir sonucudur. Kendi giderlerini bile karşılayamayan bir Bakanlık, tarıma nasıl fayda sağlayacak?
‘İktidar, kırsal kalkınmayı kâğıt üstünde mi gerçekleştirecek?’
Çiftçinin borçları hızla artarken, Bakanlık kendisine ayrılan kaynakları doğru düzgün denetlemiyor, çiftçimize ulaşacak destekleri aktarmakta zorlanıyor. İktidar, kırsal kalkınmayı kâğıt üstünde mi gerçekleştirecek?
‘Her bir lira kırsaldaki bir ailenin ekmeği, ülkemizin geleceği, gıda güvenliğimizdir’
Bütçeler kağıt üzerindeki rakamlardan ibaret değil; her bir lira kırsaldaki bir ailenin ekmeği, ülkemizin geleceği, gıda güvenliğimizdir. Eğer bu bütçeyi doğru kullanamayacaksak, bu parayı etkisiz projelere ve kontrolsüz harcamalara ayıracaksak, o zaman bu tarımsal geleceği nasıl koruyacağız? Ülkemizin geleceği, tarımsal üretimde, ormanların korunmasında, çiftçimizin güçlenmesinde yatıyor.”
CHP’li Aşkın Genç: Barınma sorunu her geçen gün büyürken, Gençlik ve Spor Bakanlığı 2025-2027 yıllarında vakıf ve derneklere 6 milyar kaynak aktaracak
CHP Kayseri Milletvekili Aşkın Genç, Gençlik ve Spor Bakanlığı’nın 2025 yılı bütçe görüşmeleri sırasında, “Bakanlığın, 2025-2027 yılları arasında vakıf ve derneklere aktarmayı öngördüğü toplam miktar tam 6 milyar 367 milyon TL” dedi. Genç aynı zamanda Sarız’daki 11 bin 921 metrekarelik alanın spor alanı olarak kamulaştırma yapılması gerektiğini belirtti.
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda 2025 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanun Teklifi’nin görüşmelerine devam ediliyor. CHP Kayseri Milletvekili Aşkın Genç, Gençlik ve Spor Bakanlığı’nın bütçesinin görüşmelerinde yaptığı konuşmada, bakanlığın bütçeden, kar amacı gütmeyen kuruluşlara aktardığı parayı gündeme taşıdı. Genç, seçim bölgesi Kayseri’nin Sarız’da, spor alanı olarak belirlenmiş alanın ilçeye kazandırılmasını istedi.
Genç, konuşmasında şunları ifade etti:
‘Bakanlığın gençlerimize umut vermesi gerekirken kaynakları nasıl heba ettiğine tanık oluyoruz’
“Gençlik ve Spor Bakanlığı’nın gençlerimize umut, spor camiamıza güç vermesi gerekirken, plansız ve verimsiz bir bütçe yönetimiyle kaynakların nasıl heba edildiğine tanık oluyoruz. İktidarın, gençlerin ve sporun geleceğine dair attığı her adımda, bütçeyi etkisiz ve savurgan bir şekilde kullandığını görmekteyiz.
‘Meclis’ten her yıl geçirdiğiniz bütçe daha yılın ortasında tükeniyor’
2023 yılına baktığımızda, Gençlik ve Spor Bakanlığı’na ayrılan başlangıç bütçesi 82 milyar 379 milyon TL idi. Ancak daha yıl bitmeden, temmuz ayında ek ödenek talebiyle bu rakam 92 milyar TL’ye çıkarıldı. Yani, bakanlığın başlangıçta planladığı bütçeyle yılı tamamlaması mümkün olmadı. Meclis’ten her yıl geçirdiğiniz bütçe, daha yılın ortasında tükeniyor ve yeni ödenek talepleriyle yeniden kaynak talep ediyorsunuz.
‘Konu emekliye, asgari ücretliye zam vermeye geldiğinde nedense imkan bulunamıyor’
2024 yılı bütçesine baktığımızda, bu sefer 171 milyar TL’lik bir bütçe talep edilmiş. Fakat 2024 yılının henüz ilk 9 ayında bütçenin 126 milyar TL’si harcanmış durumda. Şimdi, 2025 yılı için karşımıza çıkarılan bütçe talebi ise tam 231 milyar TL. Sadece iki yıl önce 82 milyar TL olan bir bütçenin, bu kadar kısa sürede üç katına çıkarılması akıl alır gibi değil! Bütçeyi sadece 2 yılda neredeyse 3 katına çıkardınız ama konu emekliye, asgari ücretliye zam vermeye geldiğinde nedense imkan bulunamıyor.
‘2023 yılı bütçesinden 522 milyon TL’lik kaynak, vakıf ve derneklere aktarıldı’
Gençlik ve Spor Bakanlığı’nın bütçesinden vakıf ve derneklere aktarılan tutarlara da değinmek istiyorum. 2023 yılı bütçesinden 522 milyon TL’lik bir kaynak, kar amacı gütmeyen kuruluşlar adı altında bazı vakıf ve derneklere aktarılıyor. Evet, bütçenin tamamına oranla bu miktar çok büyük görünmeyebilir; ancak buradaki temel sorun şeffaflık ve hesap verebilirliktir. Kimlere, hangi amaçlarla bu paraların aktarıldığını kamuoyu bilmiyor. Harcadığınız bu kaynakların, gençlerimizin geleceğine ne gibi bir katkısı olduğunu açıklamak durumundasınız.
‘Gençler artık üniversiteyi kazanınca sevinemiyor’
Üniversite öğrencilerinin barınma sorunu her geçen gün büyürken, Gençlik ve Spor Bakanlığı, yurt kapasitelerini artırmak yerine kaynaklarını şeffaf olmayan vakıf ve dernek harcamalarına yönlendiriyor. Ülkemizde binlerce öğrenci, fahiş kira ve özel yurt fiyatları nedeniyle barınma sorunu yaşıyor ama devlet yurtlarının kapasitesi hâlâ yetersiz. Gençler artık üniversiteyi kazanınca sevinemiyor. Kalacak yer masrafı, yeme-içme masrafı bile sizin vatandaşa layık gördüğünüz asgari ücreti katbekat aşıyor. Bu bakanlık, gençlerin yüzüne bakıp hangi başarı hikâyesini anlatacak?
‘2025-2027 arasında bütçeden, vakıf ve derneklere aktarılması öngörülen para 6 milyar 367 milyon TL’
2025-2027 yılları arasında vakıf ve derneklere aktarılması öngörülen toplam miktar ise tam 6 milyar 367 milyon TL. Bu bütçe; gençlerin eğitimine, spor altyapısına ve yurt kapasitelerinin artırılmasına ayrılması gerekirken, kim olduğunu bilmediğimiz vakıflara gidiyor.
‘Gençlerin umutları, emekçilerin alın teri göz ardı ediliyor’
Devlet yurtları gençlerimize ucuz ve güvenilir barınma imkânı sağlamak için var. Bu ülkede gençler barınacak yer bulamıyorken, bakanlığın kaynaklarını nerelere aktardığını anlamakta zorlanıyoruz.
Bugün bu komisyonun karşısına çıkıp bu bütçeyi onaylamanızı bekleyenler, gençlerin umutlarını, emekçilerin alın terini göz ardı ediyorlar. Cumhuriyet Halk Partisi olarak, biz gençlerin yanında olmaya, onların hakkını sonuna kadar savunmaya devam edeceğiz. Gençlerimize gerçek bir gelecek sunacak, hak ettikleri destekleri sağlayacak bir bütçe için mücadele etmeye devam edeceğiz.
‘Sayıştay raporlarında, spor tesislerinin düğün salonu, restoran gibi alanlara dönüştürüldüğü tespit edilmiş’
Sayıştay raporlarında, bakanlığınıza bağlı spor tesislerinin düğün salonu, restoran gibi alanlara dönüştürüldüğü tespit edilmiş. Gençlerimizin kullanımına ayrılması gereken bu tesislerin, ticari çıkarlar uğruna amacı dışına kullanıldığını nasıl açıklıyorsunuz? Konu ile ilgili soruşturma başlatıldı mı? Başlatıldıysa ne durumdadır? Bu usulsüzlükleri durdurmak için neden gerekli denetimler yapılmıyor?
‘Sarız ilçemizdeki spor alanı olarak ayrılan alanın ilçemizin kazandırılmasını istiyoruz’
Kayseri’ye gelecek olursak, ilimizin en uzak ilçesi Sarız. Burada kamulaştırma yapılması gereken bir alan. Burada kamulaştırma yapılması gereken bir alan var, 11 bin 921 metrekarelik bir alan. İlçemizin ekonomik durumunun bunu karşılaması söz konusu değil. Bu durumda ilçemizin mevcut şartları ve belediyemizin mevcut şartları göz önünde bulundurularak spor alanının kamulaştırılarak, proje ödeneğinin birlikte değerlendirilerek ilçemizin kazandırılmasını yardımcı olmanızı istiyoruz.”