Davut GÜLEÇ O Bir Dünya Markası, Kayseri Modeli
Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) sonuçlarına göre, ülkemizde ikamet eden yabancı nüfus(1) bir önceki yıla göre 89 bin 996 kişi azalarak 1 milyon 480 bin 547 kişi oldu. Bu nüfusun %48,3’ünü erkekler, %51,7’sini kadınlar oluşturdu.
Yıllık nüfus artış hızı 2023 yılında binde 1,1 iken, 2024 yılında binde 3,4 oldu.
Türkiye’de 2023 yılında %93 olan il ve ilçe merkezlerinde yaşayanların oranı, 2024 yılında %93,4 oldu. Diğer yandan belde ve köylerde yaşayanların oranı %7’den %6,6’ya düştü.
Mekânsal Adres Kayıt Sistemi’nin (MAKS) kullanılmaya başlanması ile birlikte fiili kent-kır yapısını daha doğru yansıtan, “yoğun kent, orta yoğun kent ve kır”(2) ayrımında oluşturulan yeni bir sınıflama yapılmıştır.
Türkiye’de 40 ilin nüfusu azaldı
İstanbul’un nüfusu 15 milyon 701 bin 602 kişi oldu
En fazla nüfusa sahip ilk 5 ilin cinsiyete göre dağılımı, 2024
Bayburt, 83 bin 676 kişi ile en az nüfusa sahip olan il oldu. Bayburt’u, 86 bin 612 kişi ile Tunceli, 91 bin 354 kişi ile Ardahan, 142 bin 617 kişi ile Gümüşhane ve 156 bin 739 kişi ile Kilis takip etti.
Nüfus piramitleri, nüfusun yaş ve cinsiyet yapısında meydana gelen değişimi gösteren grafikler olarak tanımlanmaktadır. Türkiye’nin 2007 ve 2024 yılı nüfus piramitleri karşılaştırıldığında, doğurganlık ve ölümlülük hızlarındaki azalmaya bağlı olarak, yaşlı nüfusun arttığı ve ortanca yaşın yükseldiği görülmektedir.
Ortanca yaş, yeni doğan bebekten en yaşlıya kadar nüfusu oluşturan kişilerin yaşları küçükten büyüğe doğru sıralandığında ortada kalan kişinin yaşıdır. Ortanca yaş aynı zamanda nüfusun yaş yapısının yorumlanmasında kullanılan önemli göstergelerden biridir.
Ortanca yaşın illere göre dağılımına bakıldığında, Sinop’un 43,4 ile en yüksek ortanca yaş değerine sahip il olduğu görüldü. Sinop’u, 42,9 ile Giresun ve Kastamonu izledi. Diğer yandan 21,4 ile Şanlıurfa en düşük ortanca yaşa sahip il oldu. Şanlıurfa’yı, 23 ile Şırnak ve 24,5 ile Ağrı ve Siirt takip etti.
Ortanca yaşın illere ve cinsiyete göre dağılımı incelendiğinde, erkeklerde 42,5 ile Sinop en yüksek ortanca yaşa sahip olan il olurken, 21 ile Şanlıurfa en düşük ortanca yaşa sahip olan il oldu. Kadınlarda 44,3 ile Sinop yine en yüksek ortanca yaş değerine sahip olan il olurken, Şanlıurfa 21,9 ile en düşük ortanca yaş değerine sahip olan il oldu.
Ülkemizde 2009 ve 2024 yılı cinsiyete göre medeni durumun dağılımı incelendiğinde, erkeklerde hiç evlenmeyenlerin oranının kadınlara göre daha yüksek olduğu, kadınlarda ise eşi ölenlerin ve boşananların oranının erkeklerden daha fazla olduğu görüldü. Diğer yandan büyük çoğunluğu oluşturan evlilerin oranının 2009 ve 2024 yılında her iki cinsiyette de birbirine yakın oranlarda olduğu görüldü.
Çalışma çağı olarak tanımlanan 15-64 yaş grubundaki nüfusun oranı, 2007 yılında %66,5 iken 2024 yılında %68,4 oldu. Diğer yandan çocuk yaş grubu olarak tanımlanan 0-14 yaş grubundaki nüfusun oranı %26,4’ten %20,9’a gerilerken, 65 ve daha yukarı yaştaki nüfusun oranı ise %7,1’den %10,6’ya yükseldi.
Toplam yaş bağımlılık oranı azaldı
Çalışma çağındaki birey başına düşen çocuk ve yaşlı birey sayısını gösteren toplam yaş bağımlılık oranı, 2023 yılında %46,3 iken 2024 yılında %46,1’e düştü. Çalışma çağındaki birey başına düşen çocuk sayısını ifade eden çocuk bağımlılık oranı, %31,4’ten, %30,6’ya gerilerken, çalışma çağındaki birey başına düşen yaşlı birey sayısını ölçen yaşlı bağımlılık oranı ise %15’ten %15,5’e yükseldi. Diğer bir ifadeyle, Türkiye’de 2024 yılında, çalışma çağındaki her 100 kişi, 30,6 çocuğa ve 15,5 yaşlıya bakmaktadır.
Nüfus yoğunluğu olarak tanımlanan “bir kilometrekareye düşen kişi sayısı”, Türkiye genelinde 111 kişi oldu. İstanbul, kilometrekareye düşen 2 bin 934 kişi ile nüfus yoğunluğu en yüksek olan ilimiz oldu. İstanbul’u 623 kişi ile Kocaeli ve 390 kişi ile en küçük yüz ölçümüne sahip il olan Yalova izledi.
BAŞKAN BÜYÜKKILIÇ: “NÜFUSUMUZ ARTIYOR, ŞEHRİMİZ GELİŞİYOR, GÜZELLEŞİYOR”
Kayseri Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Memduh Büyükkılıç, TÜİK’ten açıklanan 2024 yılı nüfus bilgilerine göre nüfusu artış gösteren zenginlikler şehri Kayseri’nin insanlarını, sevgi ile selamladığını söyledi. Başkan Büyükkılıç, konuya ilişkin “Şükürler olsun nüfusumuz artıyor, şehrimiz gelişiyor, güzelleşiyor. Zenginlikler şehri Kayseri’mizin insanlarını sevgi ile selamlıyorum” ifadelerinde bulundu.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) sonuçlarında Kayseri nüfusu, yüzde 4,7 artış göstererek 2023 yılında 1 milyon 445 bin 683’ten 2024 yılında 1 milyon 452 bin 458 kişiye yükseldi.
Diğer taraftan Türkiye’nin de nüfusunda artış kayıtlara geçti. Buna göre 2023 yılında 85 milyon 372 bin 377 olarak tespit edilen Türkiye nüfusu, 2024 yılına geldiğinde 85 milyon 664 bin 944’e ulaştı.
Bu doğrultuda, yaşam standartları yükselen ve artış kaydeden Türkiye ile Kayseri’yi tebrik eden Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Memduh Büyükkılıç, ülkelerin ve şehirlerin en büyük sermayesinin insan olduğuna vurgu yaparak, “Ülkelerin de şehirlerin de en büyük, en önemli sermayesi insandır. Nüfusumuz, hedeflerimiz doğrultusunda artarsa ve nitelikli mevcudumuz yükselirse ülkemiz adına da şehrimiz adına da faydalıdır, önemlidir. Bu sebepten, yaşam standartları yükselen ve artış kaydeden şehrimizi de ülkemizi de tebrik ediyorum” diye konuştu.
